راهی برای شکستن رتبه ایران در هدررفت گاز
صنعت گاز یکی از مهم ترین صنایع استراتژیک ایران به شمار می رود که نقشی کلیدی در اقتصاد و تامین انرژی کشور ایفا می کند. با این حال بدمصرفی و ناکارآمدی در مصرف گاز در بخش های مختلف این صنعت باعث شده که علاوه بر هدررفت منابع به محیط زیست نیز آسیب وارد شود. این موضوع ضرورت اتخاذ راهکارهای نوین و استفاده از ابزارهای بهینه سازی مصرف را بیش از پیش آشکار کرده است.
به گزارش دوران خبر چالش های بدمصرفی در صنعت گاز در فرآیندهای تولید انتقال و مصرف گاز بدمصرفی به شکل های مختلفی مشاهده می شود. استفاده از فناوری های قدیمی و ناکارآمد در پالایشگاه ها نشت گاز از خطوط انتقال و مصرف غیر بهینه در بخش های خانگی و صنعتی از جمله مواردی هستند که منجر به هدررفت گسترده گاز می شوند. بر اساس آمار حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد گاز تولید شده در برخی از فرآیندهای انتقال و توزیع به هدر می رود. این میزان هدررفت نه تنها منابع ملی را به خطر می اندازد بلکه بر تولید گازهای گلخانه ای و تغییرات اقلیمی نیز تاثیرات مخربی دارد.
میزان هدررفت گاز بر اساس آمارها در سال ۱۴۰۲ ایران حدود ۱۸.۴ میلیارد متر مکعب گاز را به دلیل فلرینگ (سوزاندن گازهای همراه نفت) از دست داده است. این مقدار معادل ۴۲ میلیون متر مکعب در روز است و ایران را در رتبه دوم جهانی در زمینه هدررفت گاز قرار می دهد. به علاوه حدود ۶۰ تا ۶۵ میلیارد متر مکعب گاز به دلیل نشت و فرسودگی زیرساخت ها هدر می رود که این مقدار به تنهایی حدود ۲۵ درصد از کل تولید سالانه گاز ایران را تشکیل می دهد.
جمع آوری ۵۰ درصد گازهای همراه نفت تا پایان سال ۱۴۰۳
برای مقابله با بدمصرفی و کاهش هدررفت گاز اقداماتی در حال انجام است که جمع آوری گازهای همراه نفت یکی از این اقدامات است بر اساس آمارهای سال ۱۴۰۲ حدود ۱۸.۴ میلیارد متر مکعب گاز به دلیل فلرینگ سوزانده شده است که این معادل ۴۲ میلیون متر مکعب در روز است. هدف برنامه ریزی شده برای سال ۱۴۰۳ جمع آوری ۵۰ درصد از این گازها است.
این پروژه ها عمدتاً در میادین نفتی در مناطق جنوبی و خلیج فارس در حال اجرا هستند. با اجرای این پروژه ها انتظار می رود که هدررفت گاز به طور چشمگیری کاهش یابد و همچنین منافع اقتصادی و زیست محیطی قابل توجهی به همراه داشته باشد.
کاهش ۲۰ درصدی هدر رفت گاز با سرمایه گذاری حدود ۲ میلیارد دلاری
نوسازی زیرساخت ها و خطوط انتقال زیرساخت های فرسوده و قدیمی یکی از دلایل اصلی هدررفت گاز در ایران هستند. طبق آمار ۶۰ تا ۶۵ میلیارد متر مکعب گاز به دلیل نشتی و مشکلات زیرساختی از دست می رود که معادل ۲۵ درصد از کل تولید گاز کشور است.
ایران به سرمایه گذاری حدود ۲ میلیارد دلار برای نوسازی خطوط انتقال و تأسیسات نیاز دارد. این نوسازی شامل تعویض لوله های فرسوده و نصب سامانه های پیشرفته برای نظارت بر نشتی ها است. پیش بینی می شود که با نوسازی زیرساخت ها هدررفت گاز به میزان ۲۰ درصد کاهش یابد و این امر منجر به بهبود کارایی و صرفه جویی اقتصادی خواهد شد.
استفاده از فناوری های هوشمند برای نظارت بر مصرف گاز
از سوی دیگر به کارگیری فناوری های مدرن نظارت بر خطوط انتقال و حسگرهای هوشمند می تواند به شناسایی و کاهش نشت گاز کمک کند. در سال جاری طرحی برای نصب حسگرهای هوشمند در ۱۵۰۰ کیلومتر از خطوط انتقال آغاز شده است که شناسایی نشت ها را تسهیل می کند. استفاده از سامانه های هوشمند برای مدیریت مصرف گاز می تواند به کاهش هدررفت و بهینه سازی مصرف کمک کند.
لزوم بهینه سازی و افزایش راندمان نیروگاه ها
نیروگاه ها یکی از بزرگ ترین مصرف کنندگان گاز در ایران هستند. در حال حاضر راندمان این نیروگاه ها تنها حدود ۳۹ درصد است. در صورتی که این راندمان به ۵۰ درصد افزایش یابد می توان انتظار داشت که میلیون ها متر مکعب گاز در سال صرفه جویی شود.
بهبود زیرساخت ها و بهینه سازی مصرف انرژی در نیروگاه ها می تواند به حفظ منابع و کاهش اثرات زیست محیطی ناشی از هدررفت گاز کمک کند. با توجه به بحران های اقتصادی این اقدامات نه تنها به بهبود شرایط صنعت گاز کمک می کند بلکه به توسعه پایدار کشور نیز می انجامد.
برنامه هایی برای افزایش راندمان نیروگاه ها به ۴۵ تا ۵۰ درصد در حال اجراست. این طرح ها شامل بهینه سازی و نوسازی تجهیزات نیروگاهی می شوند. این تغییرات می توانند سالانه ۵ تا ۱۰ میلیارد مترمکعب گاز را صرفه جویی و به کاهش نیاز به گاز طبیعی کمک کنند.
کاهش بدمصرفی در صنعت گاز یک ضرورت غیرقابل انکار است. مجموع این راهکارها نیز نشان دهنده عزم جدی دولت ایران برای کاهش بدمصرفی و هدررفت گاز هستند. با سرمایه گذاری در زیرساخت ها و فناوری های نوین انتظار می رود که ایران در سال های آینده به بهبود قابل توجهی در این زمینه دست یابد.
انتهای پیام