دریاچه گهر | معرفی کامل و راهنمای بازدید از نگین لرستان
دریاچه گهر یکی از شگفت انگیزترین دریاچه های ایران
دریاچه گهر، نگین فیروزه ای زاگرس، بی شک یکی از شگفت انگیزترین و بکرترین دریاچه های ایران است. این پهنه آبی زلال، در دل کوهستان های سر به فلک کشیده اشترانکوه، تجربه ای فراموش نشدنی از آرامش و زیبایی را به ارمغان می آورد و هر ساله شمار زیادی از علاقه مندان به طبیعت را به سوی خود فرامی خواند. همین دسترسی دشوار و عدم وجود راه ماشین رو، سبب شده تا
دریاچه گهر، شهرت خود را مدیون زیبایی های خیره کننده و موقعیت مکانی منحصر به فردش است که آن را به مقصدی رویایی برای طبیعت گردان و ماجراجویان تبدیل کرده است. این دریاچه که با نام «نگین اشترانکوه» نیز شناخته می شود، تصویری بی نظیر از طبیعت دست نخورده را در پیش چشم بازدیدکنندگان خود قرار می دهد. در ادامه این مقاله، سفری مجازی به قلب این بهشت پنهان خواهیم داشت و تمام ابعاد این جاذبه شگفت انگیز، از ویژگی های طبیعی تا مسیرهای دسترسی و نکات مهم سفر، مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
چرا دریاچه گهر شگفت انگیزترین است؟ (ویژگی های منحصر به فرد)
در میان انبوه جاذبه های طبیعی ایران، دریاچه گهر به دلایلی خاص، جایگاه ویژه ای یافته و عنوان «شگفت انگیزترین» را به خود اختصاص داده است. این ویژگی های بی بدیل، گهر را از سایر دریاچه ها متمایز ساخته و تجربه ای کاملاً متفاوت را برای مسافران رقم می زند. هر گوشه از این دریاچه، گویی با هدف شگفت زده کردن بیننده، طراحی شده است.
شفافیت بی نظیر آب
یکی از بارزترین ویژگی هایی که هر بازدیدکننده ای را در همان نگاه اول مجذوب می کند، شفافیت خیره کننده آب دریاچه گهر است. آب آن چنان زلال و شفاف است که می توان تا عمق چندین متری را به وضوح دید. حرکت ماهیان در بستر سنگ ریزه ای دریاچه، به سادگی قابل مشاهده است و این خود به تنهایی منظره ای بدیع و جذاب را خلق می کند. این شفافیت، حاصل ورود آب رودخانه ای سرد و زلال و همچنین وجود چشمه های زیرزمینی است که به طور مداوم آب دریاچه را تازه نگه می دارند.
بکر بودن و دست نخورده ماندن
یکی از اصلی ترین دلایل حفظ زیبایی و شکوه دریاچه گهر، عدم وجود راه ماشین رو تا نزدیکی آن است. این ویژگی سبب شده تا این منطقه از حجم بالای ترافیک انسانی و آلودگی های ناشی از آن در امان بماند. برای رسیدن به دریاچه، نیاز به پیاده روی در مسیری کوهستانی و نسبتاً طولانی است که همین امر، تنها طبیعت گردان واقعی و علاقه مندان به تجربه های بکر را به سوی خود می کشاند. بکر بودن
موقعیت کوهستانی خاص
دریاچه گهر در دل رشته کوه های زاگرس و در منطقه حفاظت شده اشترانکوه قرار گرفته است. این موقعیت کوهستانی، چشم اندازهایی بی نظیر از قله های سربه فلک کشیده و دامنه های سرسبز را به ارمغان می آورد. قرارگیری دریاچه در ارتفاع ۲۳۵۰ متری از سطح دریا، آب و هوایی مطبوع و خنک را حتی در اوج تابستان فراهم می آورد. احاطه شدن دریاچه توسط دیواره های عظیم کوهستانی، حس قرار گرفتن در یک گودال آبی طبیعی و دست نیافتنی را القا می کند.
آرامش و سکوت مطلق
دریاچه گهر، فرصتی بی نظیر برای دور شدن از هیاهوی زندگی شهری و غرق شدن در آرامش مطلق طبیعت را فراهم می کند. در این مکان، تنها صدای باد، زمزمه آب و آوای پرندگان به گوش می رسد و این سکوت دلنشین، فضایی ایده آل برای مدیتیشن، ریلکسیشن و تجدید قوا فراهم می آورد. این آرامش، از دیگر عواملی است که
تنوع زیستی غنی
منطقه حفاظت شده اشترانکوه و دریاچه گهر، اکوسیستمی غنی و منحصر به فرد را در خود جای داده است. از پوشش گیاهی متنوع شامل درختان کهنسال و گل های وحشی فصلی گرفته تا حیات وحش بی نظیر شامل پستانداران، پرندگان و آبزیان، همگی نشان از غنای زیستی این منطقه دارند. این تنوع، گهر را به یک آزمایشگاه طبیعی زنده برای پژوهشگران و بهشتی برای دوستداران طبیعت و عکاسان حیات وحش تبدیل کرده است.
موقعیت جغرافیایی و مسیرهای دسترسی به نگین اشترانکوه
برای برنامه ریزی یک
دریاچه گهر کجاست؟
دریاچه گهر در استان لرستان، در جنوب شرقی شهرستان دورود و در منطقه حفاظت شده اشترانکوه واقع شده است. این نگین آبی در ارتفاعی حدود ۲۳۵۰ متر از سطح دریا قرار دارد و جزئی از پارک ملی و منطقه حفاظت شده اشترانکوه محسوب می شود. شهرستان دورود به عنوان دروازه اصلی دسترسی به این دریاچه شناخته می شود و اغلب مسافران سفر خود را از این شهر آغاز می کنند. فاصله از شهرهای اصلی استان و نقش دورود به عنوان نزدیک ترین نقطه شهری و مرکز تدارکات، آن را به مبدأی حیاتی برای گردشگران بدل کرده است.
مسیرهای اصلی دسترسی به دریاچه گهر
دسترسی به دریاچه گهر عمدتاً از طریق دو مسیر اصلی امکان پذیر است که هر یک ویژگی ها و دشواری های خاص خود را دارند:
- مسیر دورود (رایج ترین و بهترین مسیر): این مسیر، متداول ترین و ایمن ترین راه برای رسیدن به دریاچه گهر است. پس از رسیدن به شهرستان دورود، باید به سمت روستای درب آستانه و سپس دره نگار (یا چشمه خرم) حرکت کرد. از اینجا، مسیر پیاده روی آغاز می شود. طول این مسیر پیاده روی تقریباً ۱۸ تا ۲۰ کیلومتر است و بسته به آمادگی جسمانی گروه، حدود ۵ تا ۷ ساعت به طول می انجامد. مسیر دارای شیب های ملایم تا متوسط است و از میان مناظر کوهستانی بکر، رودخانه ها و جنگل های بلوط عبور می کند. مناظر طبیعی در طول مسیر، به قدری زیبا و دل انگیز هستند که سختی راه را جبران می کنند. این مسیر همچنین امکاناتی نظیر ایستگاه های محیط بانی و برخی نقاط استراحت را در طول راه فراهم آورده است.
- مسیر الیگودرز (مسیر جایگزین): این مسیر از سمت شهرستان الیگودرز آغاز می شود و کمی طولانی تر و دشوارتر از مسیر دورود است. اگرچه این مسیر نیز مناظر طبیعی خاص خود را دارد، اما به دلیل نیاز به آمادگی جسمانی بالاتر و احتمالاً تجهیزات بیشتر، کمتر مورد استفاده عموم گردشگران قرار می گیرد و بیشتر برای کوهنوردان حرفه ای توصیه می شود.
نکات مهم برای پیاده روی و دسترسی
مسیر رسیدن به دریاچه گهر، هرچند زیبا، اما نیازمند آمادگی و برنامه ریزی است. موارد زیر از اهمیت بالایی برخوردارند:
- آمادگی جسمانی: برای پیاده روی طولانی و عبور از مسیرهای کوهستانی، داشتن حداقل آمادگی جسمانی ضروری است.
- کفش مناسب: استفاده از کفش کوهنوردی یا پیاده روی با کیفیت و راحت برای جلوگیری از آسیب دیدگی پاها حیاتی است.
- کوله پشتی مجهز: آب و غذای کافی، لباس گرم (حتی در تابستان)، کیسه خواب، چادر، جعبه کمک های اولیه، کرم ضد آفتاب و کلاه از جمله لوازم ضروری هستند.
- اهمیت راهنمای محلی: برای افرادی که برای اولین بار به این منطقه سفر می کنند، همراهی یک راهنمای محلی آگاه به منطقه، علاوه بر امنیت بیشتر، باعث شناخت عمیق تر از پوشش گیاهی و حیات وحش و مسیرهای فرعی می شود.
- وضعیت آب و هوا: پیش از سفر، حتماً از وضعیت آب و هوایی منطقه مطلع شوید، زیرا تغییرات جوی در کوهستان ها غیرقابل پیش بینی است.
کالبد دریاچه گهر: ابعاد، ساختار و سرچشمه آب
دریاچه گهر، تنها یک پهنه آبی نیست؛ بلکه یک پدیده زمین شناختی پیچیده با ساختاری منحصر به فرد است که درک ابعاد و چگونگی تأمین آب آن، به شناخت عمیق تری از این
گهر بزرگ و گهر کوچک: دو بخش یک زیبایی
دریاچه گهر در واقع از دو بخش اصلی تشکیل شده است که به آن گهر بزرگ (یا کله گهر) و گهر کوچک (یا کره گهر) می گویند. این دو بخش، با وجود تمایز، مکمل یکدیگرند و زیبایی کلی دریاچه را دوچندان می کنند:
- گهر بزرگ: این بخش، دریاچه اصلی و وسیع تر است. طولی در حدود ۱۷۰۰ متر، پهنایی بین ۴۰۰ تا ۸۰۰ متر و عمقی متغیر از ۴ تا ۲۸ متر دارد. بیشتر فعالیت های گردشگری و کمپینگ در اطراف این دریاچه صورت می گیرد. سواحل آن عمدتاً صخره ای هستند، به جز قسمت ورودی (ضلع غربی) و مقابل آن (ضلع شرقی) که دارای سواحل ماسه ای مناسب برای شنا و استراحت هستند.
- گهر کوچک: با حدود ۴۰ دقیقه پیاده روی از گهر بزرگ، می توان به این بخش دست یافت. گهر کوچک عمق کمتری دارد و ماهی های کف آن به راحتی قابل مشاهده هستند. این بخش، آرامش و خلوت بیشتری را به ارمغان می آورد و برای کسانی که به دنبال تجربه ای ناب تر از طبیعت هستند، بسیار دلپذیر است. جریان آب از گهر بزرگ به گهر کوچک ادامه پیدا می کند و سپس از آن خارج می شود.
سرچشمه آب حیات بخش دریاچه
حیات دریاچه گهر مدیون منابع آبی خاصی است که آن را همواره زلال و پرآب نگه می دارند. آب اصلی تامین کننده دریاچه از طریق رودخانه ورودی آن، یعنی
علاوه بر رودخانه تاپله، وجود چشمه های متعدد زیرزمینی در قسمت های تحتانی دریاچه نیز نقش مهمی در تأمین آب و به ویژه افزایش حجم آب خروجی آن ایفا می کند. این چشمه ها باعث می شوند که حتی در فصول کم بارش، سطح آب دریاچه تا حد قابل قبولی ثابت بماند و از شفافیت آن کاسته نشود. جریان ورودی آب دریاچه حدود ۱۰ فوت مکعب بر ثانیه و جریان خروجی آن حدود ۲۰ فوت مکعب بر ثانیه تخمین زده شده است که نشان دهنده فعالیت چشمه های زیرین است.
اقلیم و ویژگی های آبی و هوایی منطقه
منطقه دریاچه گهر دارای اقلیمی کوهستانی و معتدل است. میزان بارش سالانه در این منطقه حدود ۹۳۳ میلی متر گزارش شده است که بخش عمده آن به صورت بارش برف می باشد. همین امر سبب می شود که در فصل زمستان، ارتفاعات اشترانکوه پوشیده از برف باشد و در سال های پربرف، حتی سطح دریاچه گهر نیز یخ ببندد و منظره ای مسحورکننده و زمستانی را خلق کند.
دمای هوا در فصول مختلف در این منطقه به شرح زیر است:
| فصل | میانگین دما | ویژگی ها |
|---|---|---|
| بهار | ۱۰ تا ۲۰ درجه سانتی گراد | هوای مطبوع، اوج سرسبزی و رویش گل های وحشی |
| تابستان | ۱۵ تا ۲۵ درجه سانتی گراد | خنکی دلپذیر، مناسب برای فرار از گرمای شهر |
| پاییز | ۵ تا ۱۵ درجه سانتی گراد | رنگارنگی طبیعت، نیاز به لباس گرم تر |
| زمستان | زیر صفر تا ۵ درجه سانتی گراد | یخ بندان و بارش برف سنگین، دسترسی دشوار |
آگاهی از این ویژگی های اقلیمی به برنامه ریزی بهتر برای
طبیعت زنده اطراف دریاچه گهر: پوشش گیاهی و حیات وحش
منطقه حفاظت شده اشترانکوه که دریاچه گهر در قلب آن قرار دارد، به دلیل تنوع زیستی بی نظیرش، بهشت طبیعت گردان و دوستداران محیط زیست محسوب می شود. حیات سرشار در
بهشت سبز گهر: گونه های گیاهی
اطراف دریاچه گهر و دامنه های اشترانکوه، پوشیده از جنگل ها و مراتع سرسبز است که میزبان انواع گوناگونی از گونه های گیاهی بومی و وحشی هستند. این پوشش گیاهی، منظره ای دل انگیز و رنگارنگ را در فصول مختلف سال به نمایش می گذارد و نقش حیاتی در پایداری اکوسیستم منطقه ایفا می کند:
- درختان:
- بلوط: این درخت نماد زاگرس است و به وفور در منطقه یافت می شود و نقش مهمی در حفظ خاک و اکوسیستم دارد.
- بید: درختان بید با شاخه های آویزان خود، در کنار سواحل دریاچه، منظره ای رویایی خلق می کنند.
- بادام و پسته وحشی: این گونه ها علاوه بر زیبایی طبیعی، منبع غذایی مهمی برای حیات وحش محسوب می شوند.
- چنار، نارون، بلوط مازو، گردو، انجیر، زبان گنجشک، سیب، زالزالک، ارژن، کنار، کهور، انار و موی وحشی: تنوع گونه های درختی در این منطقه بسیار زیاد است و هر یک به نوبه خود به سرسبزی و زیبایی محیط می افزایند.
- گل های وحشی فصلی: در فصول بهار و اوایل تابستان، دشت های اطراف دریاچه گهر با رویش گل های وحشی رنگارنگ، به یک فرش طبیعی بی نظیر تبدیل می شوند. از جمله مهم ترین و شناخته شده ترین این گل ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- لاله واژگون: این گل زیبا و کمیاب، در اواخر اردیبهشت و اوایل خرداد، در دامنه های اطراف گهر به وفور دیده می شود و صحنه هایی فراموش نشدنی خلق می کند.
- شقایق: دشت های شقایق، با رنگ قرمز آتشین خود، کنتراست زیبایی با آبی دریاچه و سبزی درختان ایجاد می کنند.
- زنبق، لاله وحشی تاج خروسی و اختر: این گل ها نیز به تنوع و زیبایی طبیعت گهر می افزایند.
حفظ این پوشش گیاهی بی نظیر، از مهم ترین وظایف گردشگران و مسئولین محیط زیست است. آسیب رساندن به درختان یا چیدن بی رویه گل ها، می تواند به این اکوسیستم شکننده لطمه وارد کند.
قلمرو حیوانات: حیات وحش منطقه
دریاچه گهر و منطقه حفاظت شده اشترانکوه، زیستگاهی ایده آل برای طیف وسیعی از حیوانات وحشی و آبزیان است. وجود منابع آب فراوان، پوشش گیاهی غنی و دوری از دخالت های انسانی، محیطی امن برای این موجودات فراهم آورده است:
- پستانداران: این منطقه میزبان گونه های ارزشمند و گاهی کمیابی است که شامل:
- بز کوهی، قوچ، آهو و کل (گونه های شاخص این منطقه)
- پلنگ (حیوان کمیاب و باشکوه زاگرس، که حضورش نشان از سلامت اکوسیستم دارد)
- گرگ، گراز، خرس قهوه ای، کفتار، روباه، شغال و خرگوش
- پرندگان: آسمان و درختان اطراف گهر، پناهگاه انواع پرندگان بومی و مهاجر است که با آوای خود، به سکوت طبیعت جان می بخشند:
- عقاب، کبک، شاهین و تیهو
- پرندگان آبزی در کنار دریاچه
- آبزیان دریاچه: آب های زلال گهر، زیستگاه مناسبی برای انواع آبزیان است:
- ماهی قزل آلای رنگین کمان و خال قرمز: این گونه های ماهی، از محبوب ترین ماهی های دریاچه هستند و برای علاقه مندان به ماهیگیری، جذابیت زیادی دارند.
- مارماهی، لاک پشت و قورباغه: این آبزیان نیز به تنوع زیستی دریاچه می افزایند.
دیدن این حیوانات در زیستگاه طبیعی شان، تجربه ای بی نظیر برای هر طبیعت گردی است. رعایت سکوت، عدم تغذیه حیوانات و فاصله گرفتن از آن ها، از جمله مهم ترین توصیه ها برای حفاظت از این حیات وحش گرانبهاست.
رازهای نهفته در تاریخ: نحوه شکل گیری و کشف دریاچه گهر
هر جاذبه طبیعی باشکوهی، داستانی از نحوه شکل گیری و کشف خود دارد. دریاچه گهر نیز از این قاعده مستثنی نیست و تاریخچه ای پررمز و راز دارد که بر جذابیت آن می افزاید. شناخت این گذشته، سفر به گهر را برای هر علاقه مندی عمیق تر و معنادارتر می کند.
زلزله ای که گهر را آفرید: نحوه شکل گیری زمین شناختی
باور عمومی و نظریه غالب زمین شناسان بر این است که
بر اساس این نظریه، جنبش های این گسل و رویدادهای زمین لغزش یا سنگ ریزش های عظیمی که به دنبال این زمین لرزه ها رخ داده اند، مسیر جریان آب را مسدود کرده و موجب تجمع آب در یک گودال طبیعی و در نتیجه شکل گیری دریاچه گهر شده اند. این پدیده، که با عنوان «زمین لغزش سدکننده» شناخته می شود، یکی از رایج ترین مکانیزم های تشکیل دریاچه های کوهستانی در مناطق لرزه خیز است. عظمت و ابعاد گهر، گواه بر قدرت پدیده های طبیعی در شکل دهی به مناظر سیاره ماست.
اولین چشم ها: کاشفان و معرفان گهر
با وجود اینکه عشایر و مردمان محلی لرستان از دیرباز با دریاچه گهر آشنا بوده اند و از آن بهره برداری می کردند، اما
- آ-رودلر (A. Rodler): یک زمین شناس اتریشی بود که در سال ۱۸۸۸ میلادی، موفق شد نام خود را به عنوان اولین کاشف رسمی دریاچه گهر در تاریخ ثبت کند. وی در هنگام کشف این دریاچه، از ارتفاعات اشترانکوه در محدوده شهرستان دورود حرکت کرده بود و مسیر خود را از این منطقه آغاز کرده بود. کشف او، دریچه ای به سوی شناخت علمی این پدیده طبیعی گشود.
- ایزابلا لوسی بیشوپ (Isabella Lucy Bishop): یک زن انگلیسی ماجراجو و نویسنده بود که در سال ۱۸۹۰ میلادی، با هدف تحقیق و اکتشاف، به مدت سه ماه در این منطقه اقامت گزید و بیش از هزار کیلومتر در اطراف آن راهپیمایی کرد. او نقش بسزایی در معرفی جهانی دریاچه گهر ایفا کرد و آن را به نام «دریاچه ایران» (Lake of Iran) در میان اروپائیان و سیاحان شهرت داد. گزارش ها و نوشته های او، اولین تصاویر ذهنی گسترده را از این گنجینه طبیعی به ارمغان آورد.
- ژان ژاک دومرگان (Jean-Jacques de Morgan): یک سیاح فرانسوی بود که در سال ۱۸۹۱ میلادی، اولین و قدیمی ترین تصویر مستند و فوتوگرافیک از دریاچه گهر را تهیه کرد. این تصویر، گواه بصری بر شکوه و عظمت گهر در آن دوران بود و مستندات تاریخی آن را تکمیل کرد.
این تاریخچه، به دریاچه گهر عمق و بعدی فرهنگی نیز می بخشد و آن را از یک مقصد صرفاً طبیعی، به مکانی با پیشینه ای غنی و داستان های ناگفته تبدیل می کند.
تجربه سفر: فعالیت ها و تفریحات در دریاچه گهر
سفر به
پیاده روی و کوهنوردی
مسیر دسترسی به دریاچه گهر، خود یکی از جاذبه های اصلی آن است. پیاده روی در این مسیر کوهستانی، بهترین راه برای درک و لمس طبیعت بکر و دست نخورده منطقه است. کوهنوردان و طبیعت گردان می توانند از مناظر بی نظیر، هوای پاک و سکوت دلنشین کوهستان نهایت لذت را ببرند. مسیرهای فرعی اطراف دریاچه نیز فرصت هایی برای پیاده روی های کوتاه تر و کشف نقاط دیدنی پنهان را فراهم می کنند.
قایق سواری
بر روی آب های زلال و آرام دریاچه گهر، قایق سواری تجربه ای فراموش نشدنی است. سوار بر قایق، می توان آرامش مطلق را حس کرد و از چشم اندازهای بی نظیر کوهستان های اطراف و شفافیت آب لذت برد. این فعالیت، فرصتی عالی برای عکاسی از زوایای متفاوت و ثبت لحظاتی خاص از سفر را فراهم می آورد. البته استفاده از قایق های موتوری به دلیل حفظ اکوسیستم دریاچه ممنوع است و قایق رانی اغلب با قایق های پارویی یا پدالی صورت می گیرد.
ماهیگیری
دریاچه گهر به دلیل داشتن گونه های ماهی قزل آلای رنگین کمان و خال قرمز، مقصدی محبوب برای علاقه مندان به ماهیگیری است. آب شفاف و محیط آرام، این فعالیت را بسیار لذت بخش می کند. با این حال، باید توجه داشت که ماهیگیری در دریاچه گهر تابع قوانین خاص محیط بانی و فصول مجاز است. پیش از اقدام به ماهیگیری، اخذ مجوز لازم از محیط بانی منطقه ضروری است تا از صید بی رویه و آسیب به جمعیت ماهی ها جلوگیری شود.
کمپینگ و شب مانی
یکی از هیجان انگیزترین تجربه ها در
دیدن ستاره ها در آسمان گهر را هرگز فراموش نکنید؛ عظمت آسمان پرستاره در این نقطه، به راستی جادویی است و تجربه ای بی نظیر از اتصال به کائنات را به ارمغان می آورد.
عکاسی طبیعت
دریاچه گهر با مناظر خیره کننده خود، بهشتی برای عکاسان طبیعت است. شفافیت آب، انعکاس کوهستان در سطح دریاچه، تنوع پوشش گیاهی، حیات وحش و دشت های گل های وحشی، سوژه های بی شماری را برای ثبت لحظات زیبا فراهم می کنند. هر گوشه از این منطقه، قاب عکسی بی نظیر را پیش روی هنرمند قرار می دهد و لحظاتی بی مانند را برای خلق تصاویر ماندگار فراهم می آورد.
شنا و آب تنی
در فصول گرم سال، آب خنک و زلال دریاچه گهر برای شنا و آب تنی بسیار دلپذیر است. سواحل ماسه ای در قسمت های ورودی و خروجی دریاچه، نقاط مناسب و ایمنی برای آب تنی هستند. با این حال، همیشه باید نکات ایمنی را رعایت کرد و از شنا در مناطق صخره ای یا عمیق تر که ممکن است خطرناک باشند، پرهیز کرد. آب دریاچه حتی در تابستان نیز دمای نسبتاً پایینی دارد و برای تازگی و نشاط بسیار مناسب است.
تقویم سفر: بهترین زمان برای بازدید از دریاچه گهر
هر فصلی از سال،
بهار (اواخر اردیبهشت تا خرداد)
بهار، به ویژه اواخر اردیبهشت و خرداد، از بهترین زمان ها برای بازدید از دریاچه گهر است. در این دوره، طبیعت با تمام شکوه خود زنده می شود. دشت های اطراف دریاچه با فرش سبزی از علف ها و گل های وحشی، از جمله لاله های واژگون و شقایق های رنگی، پوشیده می شوند و منظره ای خیره کننده خلق می کنند. هوای دلپذیر و مطبوع، برای پیاده روی و کوهنوردی بسیار مناسب است. اگرچه شب های اردیبهشت ممکن است کمی سرد باشد، اما زیبایی طبیعت در اوج خود است.
تابستان (تیر و مرداد)
تیر و مرداد، اوج فصل گردشگری در دریاچه گهر است. در این ماه ها، هوا در منطقه گهر خنک و دلپذیر است که آن را به مقصدی ایده آل برای فرار از گرمای طاقت فرسای شهرهای بزرگ تبدیل می کند. این فصل برای کمپینگ، شنا و قایق سواری بسیار مناسب است. اغلب گروه های تور و خانواده ها در این دوره به گهر سفر می کنند، بنابراین ممکن است کمی شلوغ تر باشد، اما همچنان می توان از زیبایی ها و آرامش آن لذت برد.
پاییز
با آغاز پاییز، رنگارنگی درختان بلوط و بید در اطراف دریاچه، جلوه ای متفاوت و شاعرانه به گهر می بخشد. هوا خنک تر می شود و منطقه از جمعیت گردشگران تابستانی خلوت تر می گردد. سفر در پاییز نیازمند آمادگی بیشتری از نظر پوشاک گرم و تجهیزات است، زیرا احتمال بارش و کاهش دما وجود دارد. این فصل برای عکاسان و کسانی که به دنبال آرامش بیشتر و تجربه ای متفاوت هستند، می تواند بسیار جذاب باشد.
زمستان
زمستان در دریاچه گهر، زیبایی بی بدیلی از یخ و برف را به نمایش می گذارد. سطح دریاچه در سال های پربرف ممکن است کاملاً یخ ببندد و منظره ای جادویی و منحصربه فرد ایجاد کند. با این حال، دسترسی به دریاچه در زمستان بسیار دشوار است و اغلب تنها برای طبیعت گردان و کوهنوردان حرفه ای با تجهیزات کامل زمستانه و راهنمای مجرب توصیه می شود. مسیرها پوشیده از برف می شوند و خطرات ناشی از سرما و برف بالا می رود.
امکانات گردشگری و اقامتی در اطراف دریاچه گهر
با وجود بکر بودن
- محل های کمپینگ مشخص و سکوهای چادرزدن: در قسمت هایی از اطراف دریاچه، به ویژه در ضلع غربی گهر بزرگ که مسیر دسترسی پیاده روی از دورود به آن ختم می شود، فضاهایی برای برپایی چادر و سکوهای بتنی برای راحتی بیشتر کمپینگ در نظر گرفته شده است. این مناطق معمولاً از سطح زمین کمی بالاتر هستند تا از رطوبت خاک و روان آب ها در امان باشند.
- دسترسی به آب آشامیدنی: در نقاط مشخصی، امکان دسترسی به آب آشامیدنی فراهم است، اما توصیه می شود برای اطمینان بیشتر، آب کافی همراه داشته باشید یا از تصفیه کننده های آب استفاده کنید.
- سرویس بهداشتی: سرویس های بهداشتی محدود و اغلب به صورت صحرایی در نزدیکی محل های کمپینگ وجود دارند. با این حال، به دلیل حجم بالای گردشگر در فصول اوج سفر، ممکن است نظافت آن ها همواره در سطح مطلوب نباشد. لذا همراه داشتن لوازم بهداشتی شخصی و رعایت نظافت محیط از اهمیت بالایی برخوردار است.
- وجود نگهبانی و محیط بانی جهت تأمین امنیت: محیط بانان و نیروهای نگهبانی در اطراف دریاچه حضور دارند تا امنیت گردشگران را تأمین کرده و بر رعایت قوانین محیط زیستی نظارت داشته باشند. این حضور، به ویژه برای کسانی که شب را در کنار دریاچه می گذرانند، اطمینان بخش است.
- امکانات محدود فروشگاهی: در برخی فصول، ممکن است افراد محلی به صورت محدود اقدام به فروش برخی اقلام ضروری مانند آب معدنی یا تنقلات نمایند، اما به هیچ وجه نمی توان روی این مورد حساب کرد.
- توصیه به همراه داشتن تجهیزات کامل کمپینگ و خودکفایی: با توجه به محدودیت امکانات، به شدت توصیه می شود که گردشگران تمامی تجهیزات لازم برای کمپینگ شامل چادر، کیسه خواب مناسب فصل، وسایل پخت وپز، آب و غذای کافی برای کل مدت اقامت، لباس گرم و ضد باران، جعبه کمک های اولیه، چراغ قوه و پاوربانک را همراه داشته باشند. اصل خودکفایی در سفر به گهر، ضامن یک تجربه راحت و امن است.
نکات مهم و توصیه هایی برای سفری مسئولانه به گهر
سفر به دریاچه گهر، فرصتی بی نظیر برای ارتباط با طبیعت بکر است. اما برای حفظ این گنجینه طبیعی برای نسل های آینده، رعایت
حفظ محیط زیست
مهم ترین اصل در بازدید از دریاچه گهر، احترام به محیط زیست و حفظ بکر بودن آن است. این دریاچه نگین زاگرس است و باید همچون یک گوهر گرانبها از آن نگهداری کرد:
- برگرداندن تمام زباله ها: هیچ زباله ای، حتی ته سیگار یا پوست میوه، نباید در طبیعت رها شود. تمامی زباله ها را در کیسه های مخصوص جمع آوری کرده و تا نزدیک ترین سطل زباله در شهر (معمولاً در دورود) با خود بازگردانید.
- عدم روشن کردن آتش در نقاط ممنوعه: روشن کردن آتش در جنگل ها و مناطق خشک ممنوع است، زیرا خطر آتش سوزی بسیار بالاست. در صورت نیاز به آتش برای پخت وپز، از اجاق های سفری استفاده کنید و یا در نقاط مشخص و با رعایت کامل جوانب احتیاط اقدام به روشن کردن آتش کوچک و کنترل شده نمایید. پیش از ترک محل، از خاموش شدن کامل آتش اطمینان حاصل کنید.
- عدم تخریب پوشش گیاهی: از چیدن گل ها و شکستن شاخه های درختان پرهیز کنید. طبیعت گهر باید دست نخورده باقی بماند تا همگان بتوانند از زیبایی آن بهره مند شوند. مسیر خود را تغییر ندهید و از روی گیاهان و گل ها عبور نکنید.
- عدم آلوده کردن آب دریاچه: از شست وشوی ظروف یا استفاده از مواد شوینده شیمیایی در آب دریاچه خودداری کنید.
تجهیزات ضروری
مسیر دسترسی به دریاچه گهر و اقامت در آن، نیازمند تجهیزات مناسب است. همراه داشتن این وسایل، ضامن یک سفر راحت و ایمن است:
- لباس مناسب فصلی: حتی در تابستان نیز، شب های گهر خنک است. همراه داشتن لباس گرم، کاپشن ضد آب و باد، و لباس های لایه ای ضروری است.
- کفش کوهنوردی یا پیاده روی: کفش های مناسب با زیره قوی و ضد لغزش، برای پیاده روی در مسیرهای کوهستانی حیاتی هستند.
- کیسه خواب و چادر: در صورت قصد شب مانی، چادر با کیفیت و کیسه خواب مناسب با دمای منطقه (حتی در تابستان) ضروری است.
- وسایل پخت وپز: اجاق گاز سفری، کتری، ظروف و لوازم غذاخوری.
- جعبه کمک های اولیه: شامل باند، گاز استریل، چسب زخم، داروهای ضروری شخصی، مسکن، پماد ضد گزیدگی و ضد آفتاب.
- آب و غذای کافی: به دلیل عدم وجود امکانات فروشگاهی در کنار دریاچه، آب آشامیدنی و غذای کافی و سبک برای تمام مدت اقامت را همراه داشته باشید.
- عصای کوهنوردی، چراغ قوه یا هدلایت، پاوربانک و نقشه یا جی پی اس: برای افزایش ایمنی و راحتی در طول مسیر.
ایمنی
سفر در طبیعت کوهستانی همواره با چالش هایی همراه است. رعایت نکات ایمنی، سفر شما را لذت بخش تر می کند:
- اطلاع از وضعیت آب و هوا: پیش از حرکت، از وضعیت آب و هوای منطقه مطلع شوید. تغییرات ناگهانی جوی در کوهستان ها رایج است.
- عدم شنا در مناطق صخره ای: تنها در نقاط مشخص و ایمن دریاچه شنا کنید. از شیرجه زدن در نقاط ناشناخته و صخره ای پرهیز کنید.
- همراهی با گروه های مجاز: در صورت عدم آشنایی با مسیر، با گروه های مجاز و راهنمایان محلی سفر کنید. هرگز به تنهایی در مسیرهای ناشناخته حرکت نکنید.
- مراقب حیات وحش باشید: حیوانات وحشی را آزار ندهید و به آن ها غذا ندهید. فاصله خود را با حیوانات حفظ کنید.
رعایت قوانین
منطقه گهر جزئی از منطقه حفاظت شده است و دارای قوانین خاصی است:
- همکاری با محیط بانان: به توصیه ها و هشدارهای محیط بانان گوش فرا دهید و با آن ها همکاری کنید.
- اخذ مجوزهای لازم: برای فعالیت هایی نظیر ماهیگیری، اخذ مجوز از محیط بانی الزامی است.
با رعایت این نکات، می توان از
جاذبه های دیدنی اطراف دریاچه گهر
سفر به دریاچه گهر، تنها به بازدید از خود دریاچه محدود نمی شود. منطقه اطراف آن، سرشار از جاذبه های طبیعی دیگری است که تکمیل کننده
رشته کوه های بلند اشترانکوه
اشترانکوه، قلب تپنده زاگرس، رشته کوهی مرتفع و باشکوه است که دریاچه گهر را در آغوش خود جای داده است. این کوهستان با قله های بلند و برف گیر خود (که برخی از آن ها بیش از ۴۰۰۰ متر ارتفاع دارند)، مقصدی ایده آل برای کوهنوردان حرفه ای و علاقه مندان به صعودهای بلند است. صعود به قله های اشترانکوه، علاوه بر چالش های کوهنوردی، چشم اندازهای پانورامایی بی نظیری از دریاچه گهر و دشت های اطراف را به ارمغان می آورد. طبیعت بکر، یخچال های طبیعی و تنوع زیستی غنی، از دیگر جذابیت های اشترانکوه برای ماجراجویان است.
آبشار بیشه
یکی از زیباترین و مشهورترین آبشارهای ایران،
دره نی گاه
دره نی گاه، یکی از دره های بسیار زیبا و چشم نواز اطراف دریاچه گهر است که به ویژه در فصل بهار، با رویش انبوه شقایق های رنگی و لاله های واژگون، به بهشتی زمینی تبدیل می شود. این دره با پوشش گیاهی متنوع و آب وهوای مطبوع، مکانی عالی برای پیاده روی های سبک، عکاسی و لذت بردن از زیبایی های طبیعی است. عطر دل انگیز گل ها و سکوت حاکم بر دره، آرامشی عمیق را به بازدیدکنندگان هدیه می دهد و آن را به مقصدی ایده آل برای یک پیک نیک کوتاه یا یک پیاده روی خاطره انگیز تبدیل می کند.
بازدید از این جاذبه های پیرامونی، به گردشگران امکان می دهد تا با ابعاد گسترده تر
نتیجه گیری
دریاچه گهر، بی شک یکی از شگفت انگیزترین و بکرترین گنجینه های طبیعی ایران است که در دل رشته کوه های سر به فلک کشیده اشترانکوه لرستان آرمیده است. این نگین فیروزه ای، با آب های زلال و شفاف، طبیعت دست نخورده، تنوع زیستی غنی و آرامش مثال زدنی، تجربه ای بی بدیل و فراموش نشدنی را برای هر بازدیدکننده ای به ارمغان می آورد. سفر به گهر، بیش از یک گردش ساده، فرصتی برای ارتباط عمیق با طبیعت، تجدید قوا و دور شدن از هیاهوی زندگی شهری است.
از پیاده روی های هیجان انگیز در مسیرهای کوهستانی گرفته تا قایق سواری بر آب های آرام، کمپینگ زیر آسمان پرستاره و عکاسی از مناظر خیره کننده، هر لحظه در کنار دریاچه گهر، خاطره ای ماندگار را در ذهن حک می کند. بهترین زمان برای تجربه اوج زیبایی های این منطقه، بهار و تابستان است، زمانی که طبیعت در سرسبزی کامل به سر می برد و هوا برای فعالیت های بیرون از خانه مطبوع است.
در پایان، باید تأکید کرد که