پیام نخستین حضور رسمی پزشکیان در بریکس؛ وحدت در مقابل یکجانبه گرایی
به گزارش دوران خبر به نقل از ایرنا شاید پس از کلید واژه «وفاقِ ملی» که به شعار محوری دولتِ چهاردهم نیز بدل شده است بتوان مهمترین و پرتکرارترین کلید واژه مسعود پزشکیان را «وحدت و انسجام» دانست که حتی پیش از برگزاری چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری نیز بر آن تاکید داشت. کلید واژه ای که «وفاقِ ملی» نیز در ذیل آن تعریف می شود؛ به عبارت دیگر وحدت و انسجام در بعد داخلی در نهایت به «وفاق ملی» می انجامد.
اما پزشکیان همانطور که در بعد داخلی وحدت و انسجام را نه یک انتخاب بلکه نیاز مبرم حال و آینده کشور می داند در بعد بین المللی نیز بر آن تاکید دارد و شامگاه گذشته در هنگام ترک کازان مهمترین دستاورد شانزدهمین اجلاس سران بریکس را «وحدت کشورهای عضو در مقابل یکجانبه گرایی» خواند و تصریح کرد: گفتگوها با هدف ایجاد وحدت و انسجام میان کشورها در مقابل تمامیت خواهی و یکجانبه گرایی آمریکا و کشورهای همراهش صورت گرفت و تلاش های هیأت ایرانی نیز در راستای برون رفت از یکجانبه گرایی در جهان بود.
شانزدهمین اجلاس سران بریکس در تاریخ یکم تا سوم آبانماه سال جاری در کازان روسیه برگزار شد و در پنجمین سفر خارجی «مسعود پزشکیان» به عنوان رئیس جمهوری اسلامی ایران نخستین حضور رسمی ایران به عنوان عضو اصلی را رقم زد.
دوم شهریورماه سال گذشته بود که «سیریل رامافوسا» رئیس جمهور آفریقای جنوبی در آغاز نشست «بریکس پلاس» موافقت ۵ عضو اصلی این گروه با عضویت اصلی جمهوری اسلامی ایران عربستان سعودی امارات متحده عربی مصر اتیوپی و آرژانتین را اعلام کرد و در ادامه رئیس جمهور برزیل نخست وزیر هند رئیس جمهور چین و رئیس جمهور روسیه که به شکل ویدئوکنفرانس در این نشست حضور داشت نیز در سخنانی با تاکید بر این موضوع ورود اعضای جدید به بریکس را باعث رونق بیشتر این گروه و توان اثرگذاری بیشتر آن در نظم جهانی دانستند.
اجلاس امسال سران بریکس نیز با موضوع «تقویت چندجانبه گرایی» با حضور اعضا و اجلاس بریکس-پلاس با حضور اعضا و حدود ۳۰ کشور و همچنین ۶ سازمان بین المللی با عنوان «بریکس و جنوب جهان؛ ساخت دنیایی بهتر» برگزار شد؛ پزشکیان در سه نشست اصلی بریکس به ایراد سخنرانی پرداخت و همچنین با سران و روسای ۱۰ کشور از جمله روسای جمهور کشورهای روسیه چین مصر آفریقای جنوبی بلاروس ونزوئلا و بولیوی رئیس دولت امارات و نخست وزیران هند و اتیوپی دیدار و گفت وگو کرد.
پنج پیشنهاد در اولین حضور رسمی
رئیس جمهور در نخستین حضور رسمی ایران به عنوان عضو اصلی پنج پیشنهاد مهم در راستای تحقق اهداف تشکیل این نهاد بین المللی ارائه کرد:
اول- اولویت دادن به برنامه های اقتصادی-مالی در عین عدم غفلت از دو رکن سیاسی-امنیتی و فرهنگی-مردمی.
دوم- مقابله با تحریم های غیرقانونی که نیازمند اقدام گروهی و اجرای سازوکارهای مشترک است؛ و برداشتن گام های عملی و حساب شده برای اینکه در آینده هیچ کشوری جرأت و توان تحریم دیگران را نداشته باشد.
سوم- مقابله با انحصارگرایی دلار و راه اندازی و استفاده از ارزهای دیجیتال و بسترسازی برای استفاده از سازوکارها و فناوری های جدید مالی نظیر پیام رسان ها در راستای اهداف اصلی بریکس.
چهارم- تشریک مساعی مبادله اطلاعات و سرمایه گذاری مشترک برای تجهیز کشورهای عضو بریکس به فناوری های نوین.
پنجم- تقویت بانک توسعه نوین(NDB) که یکی از نهادهای برآمده از بریکس به شمار می رود پذیرش اعضای جدید و افزایش سرمایه در جهت توسعه زیرساخت های کشورهای عضو.
گامی نو برای برپایی مناسباتِ عادلانه؛ بیا دنیا بسازیم نه با دنیا بسازیم
رئیس جمهور در سخنرانی خود در بریکس پلاس انتخابِ عنوان با مسما برای این اجلاس مبتنی بر «ایده ساخت دنیایی بهتر» را شایسته تقدیر خواند و تاکید کرد: امیدوارم گامی نو در جهت برپایی نظامی بهتر و مناسباتی عادلانه تر بر مبنای رضایت جمعی برداریم.
پزشکیان ساختارها و سازوکارهای بین المللی نظیر شورای امنیت سازمان ملل متحد صندوق بین المللی پول نهادهای حقوق بشری و سایر مصادیق را فاقد کارایی موثر و سازنده دانست و با اشاره به جنایات روزافزون صهیونیست ها در غزه و لبنان تاکید کرد: باید دنیایی بسازیم که در آن نشانی از تحریم تحمیل اراده تجاوز جنگ کشورگشایی و نسل کشی نباشد و چند جانبه گرایی به جای یک جانبه گرایی اکثریت به جای اقلیت برابری به جای تبعیض شفافیت به جای فریب دمکراسی به جای اقتدارگرایی و گفت وگو به جای جنگ حکم فرما شود.
وی افزود: این اجلاس تجلی بخش این واقعیت است که ساخت دنیایی بهتر به تنهایی امکان پذیر نیست و در دنیای به هم تنیده کنونی اراده و اقدام مشترک لازم است؛ تغییری بنیادین که مستلزم اصلاح نظام کنونی و ایجاد سامانی نو از توازن قدرت بر مبنای عدالت و رضایت است.
رئیس جمهور تاکید کرد: استفاده از پول های ملی برای مبادلات تجاری پلتفرم های جدید بانکی ارزهای دیجیتال تقویت بانک توسعه جدید (NDB) و ترتیبات ذخیره احتیاطی (CRA) و اینگونه اقدامات خواهد توانست جهانی بهتر و با فرصت های برابر برای همه بسازد.
گفت وگو کافی نیست؛ تاکید پزشکیان بر لزوم ضمانت اجرایی برای تصمیمات
پزشکیان که پیش از این نیز بارها بر لزوم شنیده شدن صدای بی صدایان تاکید کرده بود در اولین نشست سران «بریکس با ترکیب گسترده» نیز با بیان اینکه بریکس باید به آرمان خود برای انعکاس صداهای شنیده نشده در جامعه جهانی با جدیت بیشتری عمل کند گفت: ما به آرمان های بریکس برای اصلاح حکمرانی جهانی چندجانبه گرایی و رشد اقتصادی فراگیر باور داریم و به سهم خود مصرانه تلاش می کنیم تا بریکس به دور از سیاست زدگی و منازعات ژئوپولیتیک آنها را با موفقیت به پیش ببرد.
رئیس جمهور شکل گیری تداوم و گسترش بریکس در ۱۵ سال گذشته را فرصتی مغتنم بر شمرد و تاکید کرد: نباید سرنوشت خود را صرفاً به خواسته ها و تمایلات قدرت های غربی گره بزنیم و باید راه هایی برای مشارکت گسترده تر تمامی قدرت های در حال ظهور در حکمرانی اقتصاد جهانی فراهم کنیم.
پزشکیان با تاکید بر اینکه بریکس نباید فقط یک باشگاه گفتگو باشد بلکه باید تصمیم های بریکس ضمانت اجرایی داشته باشند از تمام اعضای بریکس تقاضا کرد از همه ظرفیت های جمعی و فردی خود برای توقف جنگ در غزه و لبنان رسیدگی به آوارگان و کاهش تنش در منطقه بهره ببرند.
طرح موضع قاطعانه درباره پاره تن ایران
رئیس جمهور همچنین روز چهارشنبه و در حاشیه نشست سران بریکس دیدار کوتاهی با «محمد بن زاید بن سلطان آل نهیان» رئیس دولت امارات متحده عربی داشت.
به گفته وزیر امور خارجه کشورمان اگرچه این یک ملاقات رسمی و به شکل معمول نبوده اما ایران علاوه بر بحث درباره فلسطین و لزوم توقف جنایات رژیم صهیونیستی در منطقه از این فرصت برای طرح مواضع قاطع خود درباره جزایر سه گانه ایرانی نیز استفاده کرده است.
بیانیه پایانی؛ بریکس یکصدا علیه جنایات رژیم صهیونیستی
در نهایت رهبران کشورهای بریکس که برای شانزدهمین نشست سران این گروه در کازان روسیه گرد هم آمده اند با صدور بیانیه ای «حمله اسرائیل به اماکن دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران در دمشق پایتخت سوریه» در تاریخ ۱ آوریل ۲۰۲۴ برابر ۱۳ فروردین ۱۴۰۳ را محکوم کردند.
در این بیانیه تاکید شده است که این اقدام رژیم اشغالگر «ناقص اصل اساسی مصونیت اماکن دیپلماتیک و کنسولی بر اساس کنوانسیون ۱۹۶۱ وین درباره روابط دیپلماتیک و کنوانسیون ۱۹۶۳ وین در مورد روابط کنسولی است».
رهبران بریکس با ابراز «نگرانی شدید خود نسبت به وخامت اوضاع و بحران انسانی در سرزمین های فلسطینی اشغالی به ویژه تشدید بی سابقه خشونت در نوار غزه و کرانه باختری» در پی جنایات رژیم صهیونیستی خواستار برقراری «یک آتش بس فوری جامع و دائمی در نوار غزه آزادی فوری و بدون قید و شرط همه گروگان ها [اسرا] و بازداشت شدگان از هر دو طرف» شدند.
کشورهای عضو بریکس همچنین «حمایت خود از عضویت کامل دولت فلسطین در سازمان ملل متحد در چارچوب تعهد تزلزل ناپذیر به راه حل دو دولتی بر اساس قوانین بین المللی» را اعلام کردند.
اعضای بریکس همچنین خوستار احیای «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) درباره برنامه هسته ای ایران شدند که آمریکا به طور یکجانبه از آن خارج شد.
در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: ما عمیقا نگران تاثیر مخرب اقدامات زورگویانه یکجانبه و نامشروع از جمله تحریم های غیرقانونی بر اقتصاد جهانی تجارت بین المللی و دستیابی به اهداف توسعه پایدار هستیم. چنین اقداماتی منشور ملل متحد نظام تجاری چندجانبه توسعه پایدار و توافق های زیست محیطی را تضعیف می کند.
رهبران بریکس همچنین «بر لزوم اصلاح ساختار مالی بین المللی کنونی برای رویارویی با چالش های مالی جهانی از جمله حکمرانی اقتصادی جهانی به منظور جامع تر و عادلانه ترکردن ساختار مالی بین المللی» تاکید کردند.
۳۱۱۳۱۱