کدام ویتامین ها به درمان گرفتگی عضلات کمک می کنند؟

اگر فقط یکبار و برای چند ثانیه هم که شده، عضلاتتان گرفته باشد به خوبی با درد این پدیده آشنایید. گرفتگی ماهیچه‌ها می‌تواند به هر دلیلی اتفاق بیافتد اما یکی از مهم‌ترین دلایل گرفتگی عضله، کمبود ویتامین‌های ضروری بدن است. تحقیقات نشان می‌دهد کمبود ویتامین و گرفتگی عضله با هم رابطه مستقیمی دارند؛ بخصوص اگر به طور مرتب با این اتفاق روبرو می‌شوید.

آیا کمبود ویتامین باعث گرفتگی عضله می‌شود؟

تحقیقات در زمینه ارتباط مستقیم کمبود ویتامین‌ها و افزایش احتمال گرفتگی عضلات همچنان ادامه دارد. تاکنون دانشمندان انجام ناگهانی ورزش‌های سنگین، بارداری و بهم ریختن تعادل الکترولیت‌ها در بدن را به عنوان علل قطعی گرفتگی عضلات مطرح کرده اند اما درباره کمبود ویتامین و گرفتگی عضله چنین قطعیتی وجود ندارد؛ با این حال شواهد نشان می‌دهد کمبود برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی در بالا بردن احتمال گرفتگی عضلات موثر است.

بهترین ویتامین برای گرفتگی عضله

مصرف مرتب برخی ویتامین‌ها از انقباضات ناگهانی عضلات جلوگیری می‌کند؛ مثل:

ویتامین B1: تیامین یا همان ویتامین ب1 از جمله ویتامین‌های محلول در آب است. این ویتامین فقط از طریق خوردن مواد غذایی مختلف تامین شده و به خودی خود در بدن وجود ندارد. اگر اهل گرفتن رژیم‌های تک بعدی باشید، احتمال کمبود ویتامین B1 و گرفتگی عضله در شما افزایش می‌یابد. تیامین با تاثیر بر روی سیستم عصبی بدن و انتقال الکترولیت‌ها به بخش داخلی یا خارجی سلول‌های عضلانی، از گرفتگی عضله جلوگیری می‌کنند. مصرف غذاهایی مثل برنج قهوه‌ای، مرغ، غلات کامل، آجیل و خشکبار، سویا، لوبیا و نخود فرنگی به خوبی ویتامین ب1 مورد نیاز بدن را تامین می‌کند.

ویتامین B12: اگر به تازگی رژیم گیاهخواری را انتخاب کرده باشید، احتمال اینکه بیش از هر زمان دیگری گرفتگی عضلات را تجربه کنید، بالاست. یکی از علل گرفتگی عضلات عدم مصرف کافی غذاهای حیوانی و لبنیات است. ویتامین ب12 موجود در غذاهای حیوانی در پیشگیری از اسپاسم عضلانی بسیار موثر است. همچنین این ویتامین در سلامت سلول‌های عصبی و سنتز گلبول‌های قرمز نقش حیاتی دارد.

ویتامین استخوان ساز: کسی نیست که درباره نقش کلیدی ویتامین D در فرایند استخوان سازی چیزی نشنیده باشد! کمبود این ویتامین علاوه بر اینکه ریسک ابتلا به پوکی استخوان را افزایش می‌دهد، منجر به کاهش توده عضلات و ایجاد درد و ضعف در آنها می‌شود. برای جذب ویتامین D علاوه بر انواع و اقسام قرص ویتامین D که در بازار موجود است، می‌توانید سراغ غذاهایی مثل ماهی سالمون و ساردین، مرغ، تخم مرغ و جگر گاو بروید.

 بهترین ماده معدنی برای رفع گرفتگی عضلات

قبل از اینکه به سوال قرص برای گرفتگی عضلات چه بخوریم پاسخ دهیم، مهم است که نقش و اهمیت ارتباط کمبود ویتامین و مواد معدنی مثل منیزیم را در گرفتگی عضله را بدانیم. این مواد معدنی موثر عبارتند از:

منیزیم: یکی از نقش‌های کلسیم در بدن کمک به انقباض عضلات است. منیزیم درست در نقطه مقابل این ماده معدنی قرار داشته و با رقابت با کلسیم، به استراحت ماهیچه‌ها کمک می‌کند. بنابراین اگر به طور مکرر دچار انقباض ماهیچه‌ها می‌شوید، ممکن است دچار کمبود منیزیم باشید که با مصرف مکمل یا قرص‌های منیزیم قابل جبران است.

پتاسیم:پتاسیم به عنوان یکی از مهم‌ترین الکترولیت‌های بدن نقش بسزایی در انتقال پیام‌های عصبی ایفا می‌کند. یکی از دلایل گرفتگی عضله کمبود پتاسیم در بدن است که به اختلال در انتقال پیام عصبی و انقباض طولانی مدت عضلات منجر می‌شود. علاوه بر این نشانه‌هایی از ضعف و خستگی، تپش قلب و تغییرات خلق و خو در افرادی که کمبود پتاسیم دارند مشاهده می‌شود.

کلسیم: کلسیم جزو ریز مغذی‌های ضروری بدن طبقه بندی می‌شود که در انقباض عضلات و هماهنگی بین عصب و عضله نقش موثری ایفا می‌کند. بدون حضور این ماده معدنی کارکرد سلول‌های عصبی مختل شده و در نتیجه گرفتگی عضلات رخ می‌دهد. مصرف قرص‌های کلسیم و مواد غذایی همچون شیر، ماست، پنیر، غذاهای دریایی، توفو، حبوبات و میوه‌های خشک کمک می‌کنند تا کلسیم ضروری روزانه خود را دریافت نمایید.

چه کسانی بیشتر دچار گرفتگی عضلات می شوند؟

شرح دادیم که کدام ویتامین برای گرفتگی عضلات خوب است. لازم به ذکر است که گرفتگی عضلات در هر سن و سالی می‌تواند اتفاق بیفتد؛ اما در گروه‌های زیر احتمال بروز آن بیشتر است:

زنان باردار: جنین در حال رشد در رحم بانوان باردار باعث ایجاد فشار به اعصاب و رگ‌های خونی در قسمت پا می‌شود. علاوه بر این، یکی دیگر از عواملی که خطر گرفتگی عضلات را در زنان باردار افزایش می‌دهد، عدم تعادل الکترولیت‌ها در دوران بارداری است.

افراد مسن: با افزایش سن، عملکرد عضلانی و عصبی کاهش یافته و بی‌حسی در اندام‌ها و کرامپ عضلانی رخ می‌دهد.

ورزشکاران: ورزشکاران به ویژه شناگران یا دوندگان که از عضلات خود خیلی زیاد استفاده می‌کنند، اگر قبل از ورزش بدن خود را خوب گرم نکنند، دچار گرفتگی عضلات می‌شوند.

مهم‌ترین دلایل گرفتگی عضلات؛ کمبود چه ویتامینی باعث گرفتگی عضلات می‌شود؟

گرفتگی عضلات به دلایل مختلفی رخ می‌دهد که در ادامه به بررسی این دلایل خواهیم پرداخت:

فشار زیاد یا کشیدگی ناصحیح: وقتی عضلات شما در حالت کشش یا فشردگی شدید قرار گیرند ممکن است گرفتگی عضلانی ایجاد شود. برای مثال، در حین ورزش یا فعالیت‌های سنگین، عضلات ممکن است زمانی که ضربه میخورند، پاره شوند یا در هنگام انقباض آسیب ببینند. بنابراین لازم است با در نظر داشتن میزان آمادگی و قدرت عضلات به انجام فعالیت‌های جسمانی بپردازید.

ورزش یا فعالیت شدید: تکرار انجام فعالیت‌های سنگین فیزیکی بدون استراحت کافی، ممکن است منجر به گرفتگی عضلات شده و باعث کمر درد شوند. تمرین‌های وزنه برداری سنگین، دویدن طولانی مدت یا حرکات مکرر مانند پرتاب و زاویه دادن دست‌ها و پاها می‌توانند علت اصلی گرفتگی عضلات به شمار آیند.

آسیب یا ضربه: ضربه مستقیم یا آسیب مکانیکی به عضلات، تنش بیش از حد و یا پاره شدن عضلات را به همراه خواهد داشت و در نتیجه چنین آسیب‌هایی، اسپاسم ماهیچه‌ها به وجود می‌آید.

ناهنجاری‌های هنگام استراحت: گرفتگی عضلات در برخی مواد ممکن است تحت تاثیر ناهنجاری‌های استراحت ایجاد شود؛ مثلا نشستن طولانی مدت یا یک حرکت ناهنجار در حین خواب به گرفتگی عضلات نواحی مختلف بدن منجر خواهد شد.

کمبود آب بدن: آب قسمت عمده‌ای از عضلات بدن را تشکیل می‌دهد و کمبود آب منجر به خشکی و ناتوانی عضلات در عملکرد صحیح می‌شود. به همین دلیل کمبود آب و مصرف آب ناکافی ممکن است به گرفتگی عضلات منجر شود.

کمبود انواع ویتامین‌ها: از مهم‌ترین دلایل گرفتگی عضلات، فقدان انواع ویتامین‌های ضروری در بدن است. عدم وجود ویتامین کافی در بدن به کاهش استحکام و توان ماهیچه‌ها برای انقباض و انبساط منجرشده و در گرفتگی ماهیچه‌ها نقش برجسته‌ای دارد. ابتلا به بیماری‌ها و عوامل مزمن: برخی از بیماری‌ها و عوامل مزمن، مانند التهاب عضلانی، عوامل عصبی، کم‌‌خونی و نارسایی عضلانی نیز ممکن است منجر به گرفتگی عضلات شوند. این موارد رایج‌ترین علائم کمبود ویتامین در بدن است.

تاثیر کمبود ویتامین بر گرفتگی عضلات؛ آشنایی با اثرات کاهش ویتامین در بدن

فقدان ویتامین‌ها و مواد معدنی تاثیر مستقیم و بسزایی بر سلامتی و عملکرد طبیعی عضلات دارد. ویتامین‌های مختلف نقش‌ مهمی در حفظ و بهبود سلامتی عضلات بدن انسان دارند. بدون بهره‌مندی از میزان ویتامین لازم و کافی حین استفاده از برنامه تغذیه‌ای، ابتلا به ضعف و گرفتگی عضلات بدیهی خواهد بود. برخی از تأثیرات کمبود ویتامین بر گرفتگی عضلات شامل موارد زیر هستند:

۱. تضعیف عملکرد عضلات در نتیجه کمبود ویتامین‌ها

کمبود ویتامین‌ها می‌تواند منجر به تضعیف عملکرد عضلات‌شده و کاهش توان عضلات در انجام فعالیت‌های روزمره را در پی داشته باشد. بدون وجود انواع ویتامین در بدن، انقباض و انبساط ماهیچه‌ها به درستی انجان نشده و عضلات استحکام خود برای پایداری و انجام امور عادی را از دست می‌دهند.

۲. کاهش استحکام عضلات برای انجام فعالیت‌های روزمره یا ضروری

در صورت کمبود ویتامین‌های ضروری در بدن، کاهش استحکام عضلات به بیماری‌ها و عوارض مختلف منجر خواهد شد. بی‌توجهی به کاهش سطح ویتامین‌های بدن باعث افزایش احتمال مصدومیت در زمان انجام فعالیت‌های ورزشی می‌گردد و ضریب آسیب در عضلات، ماهیچه‌ها و مفاصل را افزایش می‌دهد. در صورتی که از استحکام و پایداری عضلات در نتیجه عدم مصرف به اندازه ویتامین‌ها کاسته شود، افراد دچار بیماری‌ها و عوارض گوناگونی خواهند شد.

۳. افزایش خطر ابتلا به التهاب عضلات

کمبود ویتامین در بدن، آسیب عضلانی و ایجاد التهاب در ماهیچه‌ها را به دنبال دارد. ویتامین‌ها به عنوان مواد اساسی و اثربخش، تاثیرات منفی مربوط به عوامل مخرب مانند عفونت‌ها و رادیکال‌های آزاد را خنثی کرده و در مهار تورم، درد و محدودیت حرکتی عضلات نقش دارند. از این رو لازم است مصرف ویتامین‌ها به میزان کافی در رژیم تغذیه‌ای روزانه قرار گیرد‌.

۴. کاهش قدرت عضلات ناشی از کمبود ویتامین‌های مهم

کاهش قدرت و توان عضلات برای انجام فعالیت‌های معمول از مهم‌ترین و اصلی‌ترین پیامدهای کمبود ویتامین در بدن محسوب می‌شود. تأثیر مستقیم کمبود ویتامین‌های حیاتی بر عملکرد روزانه افراد به تدریج سبب پدیدار شدن مشکلات جدی‌تر خواهد شد. به همین دلیل لازم است جهت افزایش توان ماهیچه‌ها از مجموع ویتامین‌های لازم و ضروری در طول روز استفاده کنید. استفاده از میوه‌ها و سبزیجات تازه بهترین راهکار جهت دریافت مقادیر بالای ویتامین محسوب می‌شود. برای پیشگیری از کمبود ویتامین در بدن و اطمینان از سلامت عضلات بهتر است تنظیم رژیم غذایی روزانه با در نظر داشتن تنوع ‌مواد غذایی انجام‌شده و مطمئن شوید همه ویتامین‌های مورد نیاز بدن از طریق مواد دریافت می‌شود. در صورت نیاز، ممکن است پزشک مصرف ویتامین‌های مکمل را نیز توصیه کند تا کمبود این مواد در بدن به سلامت شما آسیب نزند.