سوله سبک بتنی بهتر است یا سوله تیر ورقی یا سبک؟
در این مقاله قرار است شما را با تفاوت سوله های تیر ورقی و طراحی سازه فلزی بیشتر آشنا کنیم حال برای این که متوجه تفاوت آن ها شویم قبل از هر چیزی باید تمامی ویژگی ها و خصوصیات ساختاری این دو نوع سوله را بدانیم پس در ادامه مقاله با ما همراه باشید. قیل از هرچیز خاطر نشان می گردد که مهمترین عامل در تعیین هزینه تمام شده سوله محاسبات و نقشه سوله می باشد. هرچقدر طراحی، محاسبات سازه ای و نقشه های اجرایی سوله دقیقتر و بهینه تر باشند به همون مقدار هم هزینه ساخت و نصب سوله پایین تر خواهد آمد.
ساخت سوله تیر ورقی
سوله های تیر ورقی یا سنگین
سوله های تیر ورقی یا سنگین همانطور که از اسم آن ها مشخص است به دلیل بزرگ بودن تیرها و ستون ها از تیر ورق ساخته می شوند اسکلت این سازه ها از فلز می باشد.در ساخت سوله های تیر ورقی تمامی ورق های سیاه فولادی را برش می زنند و به وسیله جوش به یکدیگر متصل می شوند و بعد از اینکه قاب ها و ستون ها به یکدیگر جوش داده شدند، رنگ آمیزی می شوند و به محل پروژه انتقال پیدا می کنند و در آن جا به دو روش به یک دیگر متصل می کنند یک اینکه آن ها را با دستگاه های co2 جوش می دهند و دوم اینکه به واسطه پیچ و مهره به یکدیگر متصل می کنند
در ساخت این نوع سوله ها هر چقدر که دهانه سوله بزرگتر باشد باید از فولاد بیشتر و ورق های ضخیم تر در آن استفاده کرد البته لازم به ذکر است که در ساخت این نوع سوله حداکثر دهانه ای که می توان اجرا کرد، دهان ۷۰ متر است و بیشتر از این متراژ برای سوله های تیر ورقی به هیچ عنوان امکان پذیر نمی باشد.
مزایای اسکلت فلزی:
- مقاومت سازه: مقاومت این سازه ها در نسبت وزن از سازه های بتنی بیشتر است.
- خواص یکنواختی: این خاصیت فلز باعث می شود به خلوص مواد اطمینان داشت و تاثیر عوامل بیرونی روی آن را کاهش می دهد.
- دوام: سازه های فلزی در صورتی که اصولی ساخته شده باشد نسبت به سازه های دیگر مقاومتر و طول عمر بیشتری دارند.
- تقویت پذیری: امکان تقویت قسمت هایی از سازه که به دلیل اشتباهات مهندسی ضعیف تر ساخته شده وجود دارد.
- شکل پذیری: انعطاف فلز نسبت به مصالح دیگر بیشتر بوده و در مقابل نیروهای کششی و ضربه ای منعطف می باشد.
- اشغال فضای کمتر: نسبت به سازه های بتنی به علت داشتن تیر و ستون فضای کمتری را اشغال می کند.
- سرعت اجرای بالا : با توجه به ساخت قطعات در کارخانه و نصب در محل مورد نظر نسبت به سازه های بتنی سریعتر اجرا می شود.
سوله یو بی ام
سوله های UBM:
سوله های قوسی شکل و متشکل از ورق های گالوانیزه می باشند که توسط دستگاههای مخصوص در محل احداث ساخته و نصب می شوند . این نوع سوله ها بدون هیچ گونه اسکلت و ستونی ساخته می شود و بسیار سبک اما مقاوم هستند و به دلیل اینکه در ساخت این سوله از فولاد استفاده ای نمی شود قیمت پایین تری نسبت به سوله های دیگر دارد متریال اصلی سوله یو بی ام ورق های گالوانیزه نیز هستند ، که این ورق ها را در زمان ساخت به محل اجرای سوله برده و در آنجا توسط دستگاهی با نام رول فورمینگ به ورق ها فرم داده می شود و بعد از آن با دستگاه دیگری به نام سیمر SIMER ورق ها به یک دیگر دوخته می شود
عایق سقفی این نوع سوله ها از جنس پلی اورتان می باشند
مزایای سوله های UBM:
- سبک بودن سازه: این سازه ها به دلیل ساخته شدن از ورق گالوانیزه وزن کمی داشته و در نتیجه ضد زلزله می باشند.
- هزینه ساخت این سازه نسبت به سازه های تیر ورقی ۳۰ الی ۴۰ درصد کمتر است .
- در برابر برف و باران مقاوم بوده و به دلیل شکل قوسی آن حجم زیادی از برف روی آن قرار نمی گیرد.
- در برابر حریق مقاوم می باشد.
- نسبت به سوله های تیر ورقی هزینه نگهداری پایین تری دارند.
- نیازی به جوشکاری در سازه نیست و ورق ها توسط دستگاه سیمر به هم پرس می شوند.
سازه سوله تیر ورقی
تفاوت سوله های تیر ورقی و ubm
- اولین نکته در رابطه با مقایسه این دو سوله با یکدیگر وزن آن ها می باشد همانطور که میدانید سوله های تیر ورقی برای بالا بردن استقامت و پایداری سازه در زمان ساخت از فولاد بیشتری استفاده می کنند به همین علت به آن سوله سنگین هم نیز گفته می شود اما سوله های یو بی ام از سبک ترین نوع سوله ها می باشند اما این بدین معنا نیست که که مقاومت آن ها کمتر باشد بلکه سوله های یو بی ام از استقامت و ایستادگی بسیار بالایی در برابر بار هایی چون بار برف و بار زلزله و باد شدید نیز برخوردار می باشند
- در تحلیل تفاوت و UBM باید به این نکته اشاره کرد که سوله های تیر ورقی به دلیل هزینه ساخت بالا (شامل ساخت فونداسیون گران، اجرای سقف و دیوارکشی ) ، نیاز به جوشکاری سازه، استفاده از تیر ورق که نسبتاً گرانتر است نسبت به سوله های UBM تقاضای کمتری دارند و به دلیل کاربرد در شرایط آب و هوایی مختلفی گزینه پیشنهادی مناسب تری نسبت به سوله های تیر ورقی می باشند.
- یکی از امکان نصب جرثقیل در سوله ubm وجود ندارد ، زیرا به دلیل شکل ظاهری و نداشتن اسکلتی محکم دوام نگهداری وزن جرثقیل را ندارد و همچنین به علت قوس زیاد سوله از جرثقیل های دروازه ای هم نمی توان استفاده کرد اما در سوله های تیر ورقی از هر دو نوع جرثقیل ها می توان استفاده نمود
اما یکی از معایب و تفاوت های سوله های یو بی ام در رابطه با عایق آن می باشد در داخل این نوع سوله ها به دلیل پاشش عایق پلی اورتان ها به دیواره ها و سقف سوله اجازه بسیاری از کاربری ها برای این نوع سوله ممنوع شده است زیرا فوم این جنس از عایق به دلیل منافذ بسیار زیادی که بافت این پوشش دارد ، بسیاری از میکروب ها و باکتری هارا به خود جذب می کند و به هیچ عنوان هم قابل ضدعفونی نمی باشد ، برای همین به هیچ عنوان برای کاریری هایی چون دامداری ، دارویی ، غذایی و مرغداری مناسب نمی باشد و وزارت بهداشت برای این مصارف در این نوع سوله مجوزی صادر نمی کند ولی سوله های تیر ورقی اینگونه نیست و این سوله برای تمامی کاربری ها مناسب می باشد
اما این نکته را به خاطر داشته باشید که برای ساخت سوله در دهانه ها و ابعاد بسیار بزرگ بهترین گزینه نیز می باشد زیرا هم از لحاظ هزینه و هم از لحاظ مقاومت و سبکی برای شما بهتر خواهد بود
یکی دیگر از تفاوت سوله تیر ورقی و ubm این است که سوله های UBM در برابر عوامل مکانیکی ضعف بسیاری از خود نشان می دهند و همانطور که متوجه شدید امکان ساخت طبقات برای این نوع سوله وجود ندارد و شما نمی توانید سوله را به صورت دو طبقه بسازید اما در زمان ساخت سوله های تیر ورقسوله یو بی ام یا تیر ورقی؟
در ابتدا باید بگیم که تیر ورقی از اسمش که معلوم هم هست از تیر ورق فولاد ساخته شده که اسکلت این سازه از فلز می باشد و از زمان پیشین تا به حال بوده. حائز اهمیت می باشد که تقاضای این نوع در سایر کشورها شدیدا کاهش پیدا کرده ولی در ایران بدلیل نداشتن کارفرمایان با دانش بروز استفاده از همان روش قدیمی ساخت بصورت تیر ورقی استفاده می نمایند.
اگر بخواهیم درباره تاریخچه تیرورقی بگوییم باید گفت بعد از قرن 19 میلادی سازه های قوسی که از آهن بودند در مایع خم می شدند و بصورت پروفیل در می آمدند و شکل داده می شدند. روش ساخت اون هم بدین صورت بوده که بعد از اینکه برش داده می شد، به دو طریق به هم متصل می شوند یا اینکه بوسیله دستگاه co2 جوش داده و به هم متصل می شدن و یا بوسیله پیچ و مهره به هم اتصال پیدا می کردند.
در قدیم تنها روش برای ساخت ها، همون روش تیر ورقی شناخته می شده اما امروزه روشهای دیگر بروز هم اومده و جای خودشون رو بجای اون دادند. یکی از مزیتهای سوله دست دوم در زمان قدیم این بود که قیمت آهن بسیار پایین بود و چون روش دیگری برای ساخت موجود نبوده بخاطر همین از این نوع استفاده می کردند.
یکی از مزایای مهم دیگر تیر ورقی قابلیت جابجا شدن اون بوده است چون پیچ و مهره می شدند و راحت می شد باز و بسته کرد و انتقال داد. همچنین اشغال فضای کمتر نسبت به سازه های بتنی نام برد.
همچنین از مزایای سوله تیر ورقی چون از فلز ساخته شدند بخاطر همین دارای انعطاف پذیری بالایی می باشد و در مقابل نیروی کششی و ضربه قوی می باشد و صدمه چندانی نمی بیند.
اما سوله های تیر ورقی معایبی هم دارند مثل محدود بودن اندازه و ابعاد دهانه سوله، قیمت بالای اون در حال حاضر، مقاومت و پایداری کمتر نسبت به دیگر سوله ها.
مثلا از تیر ورقی از عرض 5 تا دهانه 60 متر قابل اجرا می باشد که هر چه دهانه بزرگتر باشد باید از ورق های ضخیم و فولاد بیشتری استفاده نمود ولی در از عرض 10 تا 34 متر قابل اجرا می باشد. در سوله های قوسی ارتفاع ستون سازه از 1 تا 36 متر ولی در نهایتا از 5 الی 12 متر می توان نام برد.
برای عایق کاری سوله تیر ورقی می توان اجرای ساندویچ پنل سرد خانه ای یا پشم سنگ و پشم شیشه و پلی کربنات را نام برد ولی در سوله ubm این نوع پوشش ها غیر ممکن است.
در سوله های تیر ورقی قابلیت وجود تعداد طبقات و تعداد دهانه و … وجود دارد ولی این امکان برای سوله های ubm میسر نیست.
از دیگر ویژگیهای سوله تیر ورقی امکان بازیافت و دمونتاژ 90 درصد آن است ولی در سوله ubm بدلیل هزینه های بالای نصب و دمونتاژ می توان از 10 درصد کل پروژه آن گفت و همچنین فروش سوله ubm به عنوان ضایعات اصلا به صرفه نمی باشد.
در سوله های تیر ورقی می توان از اشکال مختلف هندسی استفاده نمود ولی در سوله ubm فقط همان نمای قوسی می توان استفاده کرد.