آموزش کاشت درخت انجیر در پاییز
آشنایی با درخت انجیر + نکات کاشت
درخت انجیر؛ از آنجا که نسبتاً پربار است و در شرایط سخت رشد می‌کند، معمولاً انتخابی مناسب برای نگهداری و پرورش در باغ است. در این مقاله تمامی نکاتی که نیاز است برای کاشت درخت انجیر در اختیار داشته باشید را برای شما جمع آوری کرده‌ایم.
درخت انجیر؛ یکی از بلندترین درختان است که آب و هوای گرم و بارانی را دوست دارد. این درخت، زادگاهی مدیترانه ای دارد و معمولاً در هوای سرد دوام نمی‌آورد. برگ‌های این درخت پهن، کرک‌دار و دارای شیارهای عمیق هستند. این درخت خزان پذیر است، به این معنی که پس از شروع فصل پاییز، برگ‌های آن شروع به زرد شدن می‌کنند و در نهایت می‌ریزند. ریشه درختان انجیر معمولاً عمق زیادی ندارند، بااین‌حال بعضی اوقات ریشه آن‌ها به طرز عجیبی عمیق می‌شود. میوه درخت انجیر روی شاخه آن ساخته می‌شود.
انواع روش کاشت درخت انجیر:
به‌صورت کلی، دو روش برای تکثیر و کاشت درخت انجیر وجود دارد:
- روش جنسی
- روش غیرجنسی
از روش جنسی زمانی می‌توانید استفاده کنید که دانه‌های داخل میوه به حدی بزرگ باشند که زیر دندان مشخص شوند. در این صورت می‌توانید با کاشت دانه‌ها، اقدام به کاشت و پرورش Fig tree، نمایید. روش غیرجنسی نیز به سه روش پیوند، خواباندن شانه، پاجوش و قلمه زدن انجام می‌شود. در ادامه این بخش از ایده آل مگ این روش‌ها را بررسی می‌کنیم.
کاشت درخت انجیر به روش قلمه زدن:
قلمه زدن به دو روش مستقیم و کاشت نهال خزانه‌ای انجام می‌شود. در روش مستقیم، شما باید حفره‌ای به عمق یک و نیم متر و پهنای هفتاد سانتی‌متر ایجاد کرده و قلمه را در آن بکارید. دقت کنید که قلمه انتخاب شده باید ضخامتی حدود سه سانتی‌متر داشته باشد و قد آن نیز حدوداً هفتاد سانتی‌متر باشد.
حفره‌هایی که برای کاشت ایجاد می‌کنید باید حدوداً ۱٠ متر از یکدیگر فاصله داشته باشند تا مانع رشد یکدیگر نشوند. در روش قلمه زدن خزانه‌ای، قلمه‌های ۲٠ الی ۳٠ سانتی‌متری از درختان ۲ تا ۴ ساله جدا شده و به همان روش قلمه مستقیم کاشته می‌شوند. حدود یک‌سال بعد، بهترین نهال‌ها را انتخاب کرده و آن‌ها را به مکان اصلی منتقل کنید.
کاشت نهال انجیر با روش پاجوش:
این روش کاشت درخت انجیر؛ در زمستان بهتر جواب میدهد. پس از رسیدن زمان مناسب، پاجوش‌ها را در حفره‌هایی که از قبل آماده کرده‌اید بکارید. برای کاشت باید یک حفره دو متری ایجاد کرده، سپس یک و نیم متر از آن را با خاک پر کرده و شاخه را در آن بکارید. این کار به نهال انجیر، کمک می‌کند تا به‌سادگی ریشه‌های خود را در خاک ساکن کند.
کاشت درخت انجیر به روش خواباندن شاخه:
این روش، شبیه به پاجوش است با این تفاوت که شاخه از درخت جدا نمی‌شود و به همان شکل، خم شده و به زیر خاک هدایت می‌شود. با گذشت زمان، شاخه ریشه میدهد و تبدیل به درخت جدیدی می‌شود.
فاصله کاشت درخت انجیر چقدر است؟ نکات لازم برای کاشت انجیر:
فاصله کاشت برای انجیر دیم، ۱٠ در ۱٠ متر است. عمق گودال‌ها باید از ۱ تا ۱.۵ متر و عرض آن حدود هفتاد باشد. قلمه‌ها نیز باید هفتاد الی نود سانتی‌متر با قطر حدود ۳ سانتی‌متر باشند. نکات زیر را برای کاشت نهال انجیر، رعایت کنید:
- نهال‌های دیم نیاز به محافظت در برابر سرما، آفات، موش‌ها و گرمای شدید دارند.
- در فصل رویش نهال، کود دهی را به شکل مایع انجام دهید.
- در کود دهی، زیاده‌روی نکنید.
- چیدن میوه را زمانی انجام دهید که انجیر نرم شده و رسیده باشد.
- حفاظ مناسبی برای جلوگیری از حمله پرندگان به درخت ایجاد کنید.
فصل مناسب کاشت انجیر چه فصلی است؟
همان‌طور که می‌دانید برای کاشت هر نهالی، زمان خاصی از سال مناسب است و کاشت به‌موقع، تأثیر بسیاری بر روند رشد و باردهی آن می‌گذارد. اوایل اسفندماه و نیمه اول فروردین، زمان مناسبی برای کاشت انجیر، هستند. با کاشت نهال در روزهای بارانی نیز می‌توانید نتیجه بهتری از رشد آن بگیرید.
پرورش درخت انجیر در باغچه ممکن است؟
درخت انجیر؛ بسیار مقاوم است و امکان پرورش آن در باغچه نیز وجود دارد. البته این درختان زمانی که بزرگ می‌شوند به فضای بیشتری برای رشد نیاز دارند و ازآنجایی‌که جابه‌جایی ممکن است ریشه نهال را خشک کرده و از بین ببرد، بهتر است از همان ابتدا نهال را در باغچه بزرگ و یا فضای باز بکارید.
باغداری و مراقبت‌های لازم از آفات و بیماری‌های درختان انجیر چگونه است؟
هر گیاه یا نهالی نیاز به مراقب دارد؛ از گل‌های لطیف بهاری گرفته تا درختان تنومند. درصورتی‌که به‌درستی از آن‌ها مراقب نشود، ممکن است به شکل‌های مختلفی آفت‌زده و یا از شدت سرما و گرما از بین بروند. در ادامه، نکات نگهداری از درخت انجیر و به اصطلاح فوت کوزه‌گری آن را به شما آموزش می‌دهیم.
- این درخت، گرمسیری است و به سرما حساسیت بسیاری نشان میدهد. قهوه‌ای یا چروک شدن برگ‌های درخت انجیر، تیره یا پلاسیده شدن جوانه و خشک شدن شاخه‌ها علائمی هستند که به شما می‌گویند درخت سرمازده شده و نیاز به مراقبت و جابه‌جایی دارد.
- نهال‌های تازه کاشته شده، به حفاظت احتیاج دارند. باغداران معمولاً با برگ نخل و یا صندوق، دور نهال را می‌پوشانند و آن را گرم نگه می‌دارند.
- هرس درخت بایستی در فصل گرم سال انجام شود؛ زیرا ایجاد زخم می‌تواند درخت را نسبت به سرما حساس‌تر کرده و موجب از بین رفتن آن بشود.
- کود دهی به‌موقع و استفاده از ضد آفت برای کاشت نهال انجیر، حیاتی است؛ اما مراقب باشید در مصرف کود و آفت‌کش‌ها زیاده‌روی نکنید.
خاک مناسب رشد نهال انجیر چیست و باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟
درختان انجیر ازآنجاکه مقاوم هستند، در بیشتر خاک‌ها رشد خوبی خواهند داشت؛ اما دقت در انتخاب نوع خاک باعث می‌شود تا رشد آن‌ها چند برابر شده و بار بهتری داشته باشد. خاک‌های اراضی لمونی برای کاشت نهال انجیر انتخاب مناسبی هستند. البته به دلیل اینکه رشد شاخه و برگ‌های نهال در این نوع خاک‌ها بیشتر است، میوه دهی تا سه سال به تأخیر می‌افتد.
نحوه آبیاری نهال و درخت بالغ انجیر چگونه است؟
مقدار آب مورد نیاز گیاه انجیر با توجه به سن و شرایط آن متفاوت است. در شرایط جغرافیایی که باران زیاد می‌بارد، نیاز به آبیاری کاهش پیدا می‌کند. درختان مسن و نهال‌ها به آب کمتر در دفعات بیشتری نیاز دارند. هرچه خاک درخت سنگین‌تر باشد، از آنجایی که آب بیشتری در خود نگه می‌دارد، به آبیاری کمتری نیاز دارند. اگر در منطقه‌ای که درخت کاشته شده است و هر 10 روز یک بار به اندازه 1 سانتی متر باران می بارد، نیازی به آبیاری توسط شما نیست. البته آبیاری کمکی، می‌تواند به رشد بهتر درخت کمک کند. زمانی که برگ‌های درخت انجیر، زرد شده و بی‌حال می‌شوند، نیاز است که به درخت آب بدهید.
قلمه زدن درخت انجیر چگونه صورت می‌پذیرد؟
قبل از آموزش قلمه زدن درختان انجیر، لازم است که با قوانین انتخاب قلمه آشنا باشید:
- درخت مادری که انتخاب می‌کنید باید سالم، قوی و پربار باشد.
- سرشاخه‌های 2 تا 3 ساله درخت را برای قلمه زدن انتخاب کنید.
- طول قلمه‌ها باید حدود ۷٠ سانتی‌متر باشد.
- قطر قلمه‌ها حداقل یک سانتی‌متر باشد.
- قلمه‌های بخش انتهایی درخت انجیر، بهتر از شاخه‌های وسطی و بالایی درخت هستند.
برای قلمه زدن و کاشت نهال انجیر، شاخه را انتخاب کرده و با اندازه مناسب برش بزنید. برای برش زدن حتماً از وسیله استفاده کنید و شاخه را نشکنید. شاخه‌های بریده‌شده را تا بهار سال آینده در دمای ٠ تا ۷ درجه و رطوبت بالا نگهداری کنید. در این شرایط قلمه ریشه زده و آماده کاشت می‌شود. پس از رسیدن بهار، قلمه‌ها را در جای مناسب بکارید و به آن رسیدگی کنید. پس از گذشت یک سال، نهال آماده انتقال به‌جای اصلی است.
نحوه کود دهی درخت انجیر و بهترین کودهای شیمیایی و حیوانی چه است؟
نمی‌توان گفت کدام کود برای کاشت درخت انجیر، بهتر است. به‌صورت کلی، استفاده از سه تا چهار کود مختلف و داشتن برنامه غذایی منظم برای کاشت نهال انجیر، رشد آن‌ها را به حداکثر می‌رساند. سعی کنید از کودهای میوه‌ای درختان خانواده توت در برنامه تغذیه درخت استفاده کنید.
شایع‌ترین بیماری و آفات درخت انجیر چه است؟
پس از کاشت، درخت در بعضی شرایط ممکن است دچار آفت یا بیماری بشود. شایع‌ترین بیماری‌ها و آفات درخت انجیر، عبارت‌اند از:
- بیماری بلایت
- بیماری سیاهک
- سفیدک سطحی
- پوسیدگی طوقه و ریشه
- پوسیدگی طوقه و ریشه
- شپشک ستاره‌ای
- کنه تارتن
- مگس
چند نوع هرس داریم و هرس درخت انجیر چگونه انجام می‌شود؟
زمانی که شاخه های آسیب دیده و دارای بیماری بر روی درخت دیده می‌شود، درخت نیاز به هرس دارد. گاهی اوقات هرس درخت برای این انجام می‌شود که درخت قوت بگیرد و رشد بهتری داشته باشد. با هرس درخت، تقریباً نیمی از اندازه آن را می‌کاهید. بهترین زمان هرس، در زمستان و هنگام خواب زمستانی درخت است. شاخه‌هایی که روی شاخه‌های اصلی میوه دهی رشد می‌کنند و دارای زاویه کمتر از ۴۵ درجه هستند نیز نیاز به هرس دارند.
انواع هرس درخت انجیر:
- هرس بهره‌برداری
- تشکیل درخت به شکل پابلند
- هرس درخت انجیر و تشکیل درخت به شکل بوته
انواع کاشت درخت انجیر ایرانی و خارجی شامل چه ارقامی هستند؟
درخت انجیر، شامل انواع متفاوتی است. در ادامه نام و طعم انواع این میوه را برای شما جمع‌آوری کرده‌ایم:
انجیر یزدی:
طعم: شیرین
انجیر استهبان:
طعم: بسیار شیرین و آبدار
انجیر گلابی:
طعم: شیرین و لاکچری
انجیر سه فصله:
طعم: شیرین و آبدار و در 3 فصل سال میوه دارد
انجیر کالی میرنا:
طعم: کم آب؛ اما شیرین
انجیر قهوه‌ای:
طعم: شیرین و آبدار
انجیر سیاه:
طعم: بسیار خوشمزه و آبدار
انجیر ادریاتیک:
طعم: شیرینی پایین
انجیر بنفش مخملی:
طعم: شیرین، آبدار و خوشمزه
برخی از خواص و ویتامین های انجیر:
انجیر دارای خواص بسیاری است که از مهمترین آن‌ها به تقویت قوای جنسی و درمان بیماری‌های دهان و دندان اشاره می‌شود. این میوه، دهان را ضدعفونی و دندان‌ها را سفید می‌کند. انجیر یک میوه ضد لاغری به شمار می‌رود.
مناطق عمده کاشت درخت انجیر
تاکنون بیش از ۶۰۰ گونه درخت انجیر در جهان شناخته شده است و هم اکنون در پنج قاره جهان جهت مصرف داخلی یا به عنوان یک محصول صادراتی کاشت و پرورش داده می شود. بیشترین سطح زیر کشت انجیر در نواحی حوزه مدیترانه ، دریای سرخ و خلیج فارس می باشد. آمریکا تنها ناحیه خارج از حوزه مدیترانه است که انجیر به صورت چشمگیر در آن کشت می شود. ترکیه ، مصر ، مراکش ، الجزایر و ایران بزرگترین کشورهای تولید کننده انجیر جهان هستند.
این محصول در ایران در ۲۲ استان کشور به صورت دیم و آبی کشت می شود. مهمترین استانهای انجیر خیز کشور به ترتیب عبارتند از : استان فارس ، لرستان ، کرمان ، کرمانشاه و خراسان
بزرگترین استان کشور از نظر سطح زیر کشت و میزان تولید انجیر استان فارس می باشد. شهرستان استهبان در ۱۷۵ کیلومتری شرق این استان با داشتن ۲۳۵۰۰ هکتار اولین و مهمترین شهرستان تولیدکننده انجیر کشور است. بعد از شهرستان استهبان به ترتیب شهرستانهای نیریز با ۷۸۰۰ هکتار ، داراب با ۵۳۰۰ هکتار ، جهرم با ۵۰۰۰ هکتار و کازرون با ۴۴۰۰ هکتار بیشترین سطح زیر کشت انجیر کشور را به خود اختصاص داده اند.
شرایط آب و هوایی مناسب کاشت درخت انجیر
درخت انجیر طالب زمستان های ملایم و تابستان های گرم و خشک است. انجیر به روزانه ۶ تا ۸ ساعت نور خورشید برای رشد خود نیاز دارد. سرمای زمستانه نسبت به گرمای تابستانه محدودیت بیشتری را برای رشد درخت انجیر مخصوصا در دوران نهالی ایجاد می کند. البته این بدین معنی نیست که این درخت را در هر منطقه ای با آب و هوای گرم می توان کشت کرد.
شرایط مورد نیاز کاشت درخت انجیر
بهترین شرایط آب و هوایی جهت کاشت درخت انجیر آب و هوای نیمه گرمسیری است. حداکثر دمای شهرستان های استهبان و نیریز که یکی از مهمترین قطب های انجیر کشور محسوب می شوند در فصل تابستان در حدود ۴۰ درجه است. هوای خشک و دماهای بالاتر از ۴۰ درجه در تابستان می تواند باعث کاهش رطوبت درخت ، زرد شدن و ریزش برگ ، آفتاب سوختگی و مشکلاتی در میزان و کیفیت میوه انجیر به خصوص انجیر دیم شود. انجیر خشک بیشتر از انجیر تازه تحت تاثیر درجه حرارت می باشد و در مواقعی که درجه حرارت هوا بالا باشد کیفیت انجیر خشک به شدت پایین آمده و میوه ریز و سیاه و پوک می شود.