طلاق خلع چه مدت طول می‌کشد؟

در ماده ۱۱۴۶ قانون مدنی به طلاق خلع اشاره شده است. طلاق خلع به طلاقی می‌گویند که زن در آن به علت کراهت شدید از شوهر خود، در ازای پرداخت وجه یا مال به وی، طلاق می‌گیرد. ممکن است این مال عین مهریه، معادل آن و یا کمتر یا بیشتر از مهریه باشد. به مالی که زن به شوهر خود بذل می‌کند، فدیه می‌گویند و امکان دارد دین، منفعت یا عین باشد.

در خصوص میزان فدیه قانون به خصوصی وجود ندارد و مقدار آن با توافق زوجین مشخص می‌گردد.

به طور مثال نفقه و یا اجرت شیر دادن به فرزند در مدت مشخص ممکن است با عنوان فدیه در نظر گرفته شود. به صورت کلی طلاق به معنای انحلال عقد نکاح دائم می‌باشد و بر اساس قانون حق طلاق متعلق به مرد است. با این حال در موضوعاتی همچون طلاق خلع زن می‌تواند از مرد طلاق بگیرد.

در این مقاله موضوع طلاق خلع و مدت زمان آن را بررسی میکنیم.

اثر طلاق خلع

به صورت کلی طلاق به دو نوع طلاق رجعی و طلاق بائن تقسیم‌بندی می‌شود.

در طلاق رجعی مرد در مدت زمان عده حق رجوع خواهد داشت و چنانچه طی این مدت رجوع نماید، رابطه زوجیت میان زوجین اعاده می‌گردد. ولی در طلاق بائن مرد حق رجوع نداشته و رابطه زوجیت پس از جاری شدن صیغه طلاق به صورت کامل قطع می‌گردد. علت در نظر گرفتن چنین شرایطی در قانون، کراهت بین زن و مرد در طلاق بائن می‌باشد. طلاق خلع هم نوعی از طلاق بائن بوده که با کراهت زن از شوهر محقق خواهد شد.

طلاق خلع همچون دیگر انواع طلاق به توافق و ایجاب و پذیرش زوجین نیاز داشته و تقریبا شبیه ایقاع می‌باشد. در این نوع از طلاق، زن با بخشیدن مالی از بند زوجیت رها خواهد شد؛ در طلاق خلع بعد از خوانده شدن صیغه طلاق و پس از بخشیدن مال به مرد و یا حتی پس از طلاق در مدت عده، زن حق دارد به بذل رجوع کرده و طلاق خلع را تبدیل به طلاق رجعی نماید. در این شرایط در مدت عده مرد قادر به رجوع به زن خواهد بود.

ارکان طلاق خلع

طلاق خلع از دو رکن اصلی تشکیل می‌شود:

1. تنفر و کراهت زن از شوهر به نوعی که امکان ادامه زندگی مشترک وجود نداشته باشد و یا موجب نافرمانی و معصیت و بی‌توجهی به وظایف قانونی و شرعی و احساسات زوجین گردد.
2. بخشیدن مال از جانب زن به شوهر در ازای طلاق به نوعی که مرد در مدت عده حق رجوع نداشته باشد.

طلاق خلع از چه نوع طلاقی است؟

یکی از سوالات پرتکرار مراجعان ما از حامد امیری بهترین وکیل طلاق اصفهان این است که طلاق خلع چه نوع طلاقی است؟ ایشان درپاسخ میگویند: طلاق خلع از نوع طلاق بائن بوده ولی چنانچه زوجه در برابر شرایطی که برای طلاق به مرد رجوع نموده و شوهر آن را مطالبه کند طلاق خلع تبدیل به طلاق رجعی می‌شود و شوهر هم حق رجوع خواهد داشت.

قانون مدنی طلاق را از جهات متفاوتی دسته‌بندی کرده که به موجب یکی از این دسته‌بندی‌ها طلاق به طلاق رجعی و طلاق بائن تقسیم گردیده و به همراه این دو طلاق، دو مفهوم طلاق خلع و مبارات هم عنوان می‌شود.

به موجب قانون مدنی از جمله انواع طلاق، طلاق خلق بوده که معمولا همراه با طلاق مبارات به کار می‌رود. طلاق خلق به معنای این است که زوجه به دلیل نفرتی که از همسر خود دارد رضایت می‌دهد مالی را به وی بذل کند تا بتواند مرد را راضی به طلاق و جدایی کند. این سبک طلاق به از نظر عرفی با جمله مفروف مهرم حلال جانم آزاد شناخته می‌شود و برای آن قانون شرایطی را در نظر گرفته که الزاما می‌بایست رعایت گردد.

طلاق خلع بدون رضایت شوهر

صیغه طلاق موقعی جاری می‌گردد که شوهر اقدام به طلاق نماید. فقط تحت شرایطی زوجه قادر به اقدام طلاق است که دارای یکی از دوازده شروط عقد و یا عسر حرج باشد. در این سبک طلاق موقعی که زوجه به جهت طلاق اقدام می‌نماید، می‌بایست دلایلی داشته باشد که به تشخیص دادگاه مورد پذیرش باشد و از شرایطی برخوردار باشد که قابل تحمل نبوده و در عین حال سخت و طاقت فرسا باشد و صرفا داشتن احساس نفرت از شوهر قابل قبول نمی‌باشد.

مفهوم دیگری که همراه با طلاق خلع بسیار به کار می‌رود طلاق مبارات بوده که طلاق خلع و مبارات دو نوع از انواع طلاق است و به یکدیگر شباهت دارند با این تفاوت که:

• در طلاق مبارات کراهت و بیزاری دو جانبه است هم شوهر و هم زن از یکدیگر متنفر بوده در صورتی که در طلاق خلع نفرت فقط از جانب زن است.
• در طلاق مبارات مالی که زوجه به همسر خود می‌بخشد تا به اجرای صیغه طلاق راضی گردد ممکن نیست از مهریه بیشتر باشد؛ اما در طلاق خلع ممکن است این مال از مهریه بیشتر هم باشد.

در ماده 1146 قانون مدنی ایران طلاق خلع چنین مقرر گردیده است: «طلاق خلع آن است که زن به واسطه کراهتی که از شوهر خود دارد در مقابل مالی که به وی می‌دهد طلاق بگیرد؛ اعم از اینکه مال مزبور عین مهر یا معادل آن یا بیشتر یا کمتر از مهر باشد».

رجوع در طلاق خلع

موضوع دیگری که وکیل خوب اصفهان در رابطه با طلاق خلع بیان میکند، شرط رجوع طلاق خلعی است و لذا این سوال پیش می‌آید که آیا طلاق قابل رجوع می‌باشد یا خیر؟

بر اساس قانون مدنی طلاق به دو نوع طلاق رجعی و طلاق بائن تقسیم‌بندی می‌شود که به موجب آن در طلاق رجعی شوهر طی مدت عده حق رجوع به زن را خواهد داشت اما در طلاق بائن این امر امکان‌پذیر نمی‌باشد. بند سوم ماده ۱۱۴۵ قانون مدنی در بیان انواع طلاق بائن مقرر داشته است: «طلاق خلع و مبارات مادام که زن رجوع به وضع نکرده باشد.»

از این رو با ور نظر گرفتن این ماده باید چنین گفت که ابتدائاً رجوع در طلاق خلع برای مرد میسر نیست. به بیانی بهتر طلاق خلع از نوع طلاق بائن است ولی چنانچه ظن نسبت به شرایطی که به منظور طلاق به مرد رجوع نموده و مرد آن را مطالبه کند طلاق خلع تبدیل به طلاق رجعی شده و مرد هم حق دارد رجوع کند.

رجوع به بذل

همانگونه که در مطالب فوق هم بیان شد، پس از تحقق طلاق در حالی که طلاق خلع هم از انواع آن می‌باشد، مرد نمی‌تواند رجوع کند. ولی زن حق دارد به فدیه‌ای که به مرد پرداخت کرده است در مدت عده رجوع کرده و در نهایت امکان رجوع برای مرد را هم فراهم کند.

رجوع به بخشش یا فدیه یک عمل حقوقی یک‌ جانبه و ایقاع می‌باشد ولی مرد می‌یایست در مدت عده از رجوع مرد اطلاع یابد تا بتواند در صورت تمایل از حق خویش به منظور رجوع بهره ببرد. از این رو چنانچه مرد از رجوع زن به بخشش آگاهی نداشته باشد، رجوع زوجه باطل خواهد بود. به بیانی بهتر رجوع می‌بایست به گونه‌ای باشد که طلاق را از وضعیت بائن تبدیل به رجعی کند. در این صورت با رجوع شوهر وضعیت ازدواج پیشین مجدداً برقرار شده و حتی مهریه سابق هم مجدداً احیا خواهد شد.

دادگاه صالح جهت طلاق خلع و مراحل درخواست طلاق خلع

بر اساس قانون حمایت خانواده در اولین قدم زن جهت دادخواست طلاق خلع می‌بایست به دادگاه خانواده محل اقامت خود مراجعه کند. طی این مرحله دادخواست طلاق را به دادگاه تسلیم نموده و هزینه دادرسی را پرداخت می‌کند. در گام بعدی قاضی پرونده نوبت تعیین می‌کند و به منظور رسیدگی به دادگاه زمان مشخصی را به دو طرف دعوا که زن و مرد هستند ابلاغ می‌کند.

طی جلسه رسیدگی خوانده و خواهان اظهارات و صحبت‌های خود را بیان نموده و قاضی دادگاه در همان جلسه و یا در صورت نیاز در جلسات بعدی اقدام به صدور حکم طلاق می‌کند. اگر در این مراحل از راهنمایی‌های یک وکیل متخصص در حوزه طلاق در اصفهان یا هر شهر دیگری بهره ببرید، بسیار کمک‌کننده خواهد بود.

طلاق خلع چقدر طول می‌کشد؟

سوال اصلی که این مقاله بر مبنای آن توسط حامد امیری بهترین وکیل خانواده اصفهان تهیه شده این است که طلاق خلع چه مدت طول می‌کشد؟ ایشان در پاسخ میگویند: در شرایطی که قاضی پرونده حکم به طلاق زوجه دهد، مرد ظرف مدت ۲۰ روز از زمان صدور حکم مهلت خواهد داشت تا در دادگاه تجدیدنظر به حکم صادره اعتراض وارد کند و در صورتی که دادگاه تجدیدنظر نیز حکم طلاق را صادر کند یا مرد ظرف مدت ۲۰ روز اعتراضی نداشته باشد، حکم طلاق قطعی خواهد شد و زوجه حق دارد پس از آن اجرای صیغه طلاق را تقاضا نماید و از شوهر خود طلاق بگیرد.

شایان ذکر است که حکم طلاق زوجه قابل فرجام‌خواهی بوده و زوج حق دارد پس از صدور حکم از طریق دادگاه تجدیدنظر برای مرحله سوم رسیدگی را به دیوان‌عالی کشور واگذار نماید که طی این مرحله حکم دیوان‌عالی دیگر نهایی بوده و مرد قادر نیست برای مرتبه چهارم مجددا تقاضای رسیدگی نماید.

کلام آخر

به موجب قانون مدنی از جمله انواع طلاق، طلاق خلق بوده که معمولا همراه با طلاق مبارات به کار می‌رود. طلاق خلق به معنای این است که زوجه به دلیل نفرتی که از همسر خود دارد رضایت می‌دهد مالی را به وی بذل کند تا بتواند مرد را راضی به طلاق و جدایی کند. این سبک طلاق به از نظر عرفی با جمله مفروف مهرم حلال جانم آزاد شناخته می‌شود و برای آن قانون شرایطی را در نظر گرفته که الزاما می‌بایست رعایت گردد.

در شرایطی که قاضی پرونده حکم به طلاق زوجه دهد، مرد ظرف مدت ۲۰ روز از زمان صدور حکم مهلت خواهد داشت تا در دادگاه تجدیدنظر به حکم صادره اعتراض وارد کند و در صورتی که دادگاه تجدیدنظر نیز حکم طلاق را صادر کند یا مرد ظرف مدت ۲۰ روز اعتراضی نداشته باشد، حکم طلاق قطعی خواهد شد و زوجه حق دارد پس از آن اجرای صیغه طلاق را تقاضا نماید و از شوهر خود طلاق بگیرد.

سوالات متداول

• ارکان اصلی طلاق خلع چیست؟

1. تنفر و کراهت زن از شوهر به نوعی که امکان ادامه زندگی مشترک وجود نداشته باشد و یا موجب نافرمانی و معصیت و بی‌توجهی به وظایف قانونی و شرعی و احساسات زوجین گردد.
2. بخشیدن مال از جانب زن به شوهر در ازای طلاق به نوعی که مرد در مدت عده حق رجوع نداشته باشد.

• طلاق خلع از چه نوع طلاقی است؟

طلاق خلع از نوع طللق بائن بوده ولی چنانچه زوجه در برابر شرایطی که برای طلاق به مرد رجوع نموده و شوهر آن را مطالبه کند طلاق خلع تبدیل به طلاق رجعی می‌شود و شوهر هم حق رجوع خواهد داشت.

• طلاق خلع چقدر طول می‌کشد؟

در شرایطی که قاضی پرونده حکم به طلاق زوجه دهد، مرد ظرف مدت ۲۰ روز از زمان صدور حکم مهلت خواهد داشت تا در دادگاه تجدیدنظر به حکم صادره اعتراض وارد کند و در صورتی که دادگاه تجدیدنظر نیز حکم طلاق را صادر کند یا مرد ظرف مدت ۲۰ روز اعتراضی نداشته باشد، حکم طلاق قطعی خواهد شد.