ایا صندوق امانات بانک امن است؟

حقایقی درباره امنیت و بیمه صندوق‌ اجاره‌ای بانک‌ها + اهمیت بیمه باربری

صندوق اجاره‌ای بانک‌ها اگرچه می‌تواند محل امنی برای متقاضیان خود باشد ولی محرمانگی اموالشان موجب شده تا در دریافت خسارت و یا پوشش بیمه‌ای در هنگام حوادث با چالش مواجه شوند. به بهانه سرقت اخیر از شعبه بانک ملی و آسیب وارد شده به اموال برخی از مشتریان در سرقت صندوق اجاره‌ای (امانات) این بانک، جریان پرداخت خسارت و بیمه این قبیل صندوق‌ها مرور خواهد شد.

صندوق اجاره‌ای به عنوان محلی امن و قابل اعتماد برای مردم جهت نگه‌داری اموال و اقلام گران‌بها مثل طلا، سکه یا اسناد است. این صندوق‌ها طبق شرایطی مانند داشتن حساب سپرده در شعبه مورد نظر به متقاضی اجاره داده می‌شود و وی برای مدت اجاره که می‌تواند یکساله و یا بیشتر هم باشد، هزینه پرداخت می‌کند. گاهی افراد صندوق را برای چند سال اجاره می‌کنند و حتی در مواردی برای نگهداری اموال در زمانی که از کشور خارج می ‌شوند از آن استفاده می کنند و بعد از بازگشت با پرداخت اجاره معوق امکان دسترسی به صندوق خود را خواهند داشت.

صندوق اجاره‌ای بانک در محدوده‌ای با امنیت بالا تعبیه می‌شود که عمدتا مجهز به سیستم‌های مدرن ایمنی و حفاظتی است و گاهی در محوطه‌ای با پوشش بتن نگه‌داری می‌شود. در بانک‌ها معمولا این‌گونه است که در هنگام بازشدن در صندوق و همچنین برای  یادآوری زمان انقضای قرارداد اجاره، برای مشتری پیامک ارسال می‌شود. همچنین در مواردی نگهبان مسلح تمام وقت برای حفاظت از صندوق‌ها حضور دارد و یا سیستم‌های ضد حریق و همچنین ارتباط با نزدیکترین مرکز نیروی انتظامی برای هشدار خودکار در مواقع خطر به عنوان تدابیر امنیتی در نظر گرفته می‌شود.

موضوع مورد توجه در مورد این صندوق‌ها، محرمانه ماندن اموالی است که در آن گذاشته می‌شود؛ یعنی به غیر از خود شخص، کسی از محتوای آن مطلع نیست. حتی بانک هم نمی‌داند که داخل صندوق چه اقلامی قرار داده می‌شود که این، یک مورد مشخص در صندوق بانک‌هاست و از محتوای آن هم لیست برداری نمی‌شود. در هنگام باز کردن صندوق، یک کارمند بانک، صاحب صندوق را تا هنگام بازکردن آن همراهی می‌کند ولی اموال داخل را رصد نمی‌کند و بعد از اتمام کار مشتری،‌ در صندوق بسته خواهد شد.

اما اینکه این صندوقها در هنگام حادثه مثل سرقت، آتش سوزی یا زلزله چه وضعیتی خواهد داشت و مشتری در قبال خسارت وارد شده چه میزان دریافت خواهد کرد، موضوعی است که با توجه به مسائل اخیر پیش آمده در رابطه با بانک ملی، از صنعت بیمه مورد پرسش قرار گرفت.

شرکت‌های بیمه نمی‌توانند با توجه به محتوای محرمانه این صندوق‌ها، به‌طور مشخص بیمه‌ای برای آنها در نظر بگیرند، بلکه صندوق اجاره به طور کلی می‌تواند بیمه شود که در این مورد هم نوع پوشش بیمه‌ای و سقف آن مورد توجه خواهد بود. ممکن است داخل یک صندوق فقط اسناد و یا وسیله‌ای نگهداری شود که ارزش مالی چندانی ندارد و در صندوق دیگر یک عتیقه با ارزش چند میلیارد تومانی باشد. در این حالت حتی اگر پوشش بیمه‌ای هم به صورت کلی انجام شود، نمی‌تواند پاسخگوی هزینه و خسارت وارد شده باشد.

از سویی اگر در ابتدا یک خوداظهاری هم در مورد کالاهایی که در صندوق امانات نگهداری می‌شود، صورت بگیرد ارزش کلی آن را نشان می‌دهد و باز هم تعیین کننده جزئیات بیمه نخواهد بود ولی به هر ترتیب، با مشخص شدن شرایط و سازوکار لازم، به نظر نمی‌رسد شرکت‌های بیمه با مانعی برای پوشش بیمه‌ای مواجه باشند.

بر این اساس با رخ دادن حادثه‌ای از قبیل سرقت برای یک بانک،‌ آن بانک نمی‌تواند بگوید هیچ مسئولیتی در قبال سرقت ندارد. به هر حال میزان اعمال امنیت و مسایلی ایمنی و حفاظتی قابل توجه خواهد بود و در هر صورت خسارتی که بانک در هنگام اتفاق افتادن حوادث می‌تواند پرداخت کند، متناسب با میزان مسئولیتی که آن بانک در این رابطه داشته و رعایت ایمنی آن می‌تواند باشد که البته با طی فرایند خاص خود انجام می‌شود.

در مورد صندوق امانات بانک بیشتر بخوانید

صندوق امانات بانک مکانی امن و مطمئن در بانک جهت حفظ و نگهداری از اسناد، اموال و اشیای گران‌بها و مجهز به سیستم‌های مدرن ایمنی و حفاظتی است که مشتریان می‌توانند با اجاره این صندوق‌ها هرگونه اسناد و مدارک و اشیای با ارزش خود را با خاطری آسوده در این مکان نگهداری نمایند.

بر این اساس به‌منظور رفاه حال سپرده‌گذاران بانک ها و تأمین امنیت و آسودگی خاطر ایشان، صندوق امانات بانک ها آماده ارائه خدمات به مشتریان حقیقی و حقوقی است و بنابراین، مشتریان حائز شرایط، می‌توانند اشیاء گران‌بها، اسناد و… را در این صندوق‌ها که در ابعاد مختلف در اختیارشان قرار می‌گیرد، به امانت بگذارند.

هزینه اجاره

بر اساس اطلاعات درج شده در سایت یکی از سایت ها  اجاره سالانه صندوق بر حسب هر سانتیمتر مکعب 100 ریال و ودیعه صندوقها معادل 8 برابر اجاره سالانه به شرح جدول ذیل می باشد:

نوع صندوق	حجم (سانتیمتر مکعب)	اجاره (ریال)	ودیعه (ریال)
بزرگ	45000	4.500.000	36.000.000
متوسط	22500	2.250.000	18.000.000
کوچک	15000	1.500.000	12.000.000

• در صورت انصراف دارنده صندوق امانات قبل از سررسید ، اجاره سالانه غیرقابل برگشت است اما ودیعه در صورت تسویه کامل عودت می گردد.
• بانک مجاز است در هر زمان که صلاح بداند در خصوص مبالغ مال الاجاره و ودیعه صندوق تجدید نظر نموده و آن را تغییر دهد در این صورت مراتب کتبا و به اطلاع مشتری خواهد رسید ، آخرین تعرفه صرفا در مورد قراردادهای جدید قابل اجرا بوده و قراردادهایی که مدت آنها به یکسال تمام نرسیده باشد را شامل نمی گردد.
• مشتریانی که معدل موجودی مجموع سپرده های 3 ماه گذشته آنها حداقل 500 میلیون ریال باشد مشمول تخفیف 50 درصد در اجاره سالانه صندوقهای امانات بانک می گردند.
• کارکنان بانک مشمول 50 درصد تخفیف در تعرفه ودیعه و اجاره سالانه صندوقهای امانات می گردند ، بدیهی است کارکنان بانک نیز باید شرایط عمومی واگذاری صندوق امانات را داشته باشند.
• خانواده معظم شهدا ، جانبازان ، معلولین و آزادگان جنگ تحمیلی مشمول 50 درصد تخفیف در ودیعه صندوقهای اجاره ای می باشند

سرقت از صندوق امانات بانک ملی

سرقت از صندوق‌های امانات اجاره‌ای بانک ملی شعبه دانشگاه تهران در ایام تعطیلات خرداد 1401 انجام شد و از یک‌هزار صندوقی که در شعبه داشتیم 162 صندوق مورد سرقت افراد سارق قرار گرفت. مسئولان بانک ملی در این باره گفتند: ک‌هزار صندوق امانات در شعبه وجود دارد، اما صندوق‌هایی که به صورت اجاره در اختیار مردم قرار داشته، 250 صندوق بوده که از این رقم 162 صندوق مورد سرقت قرار گرفته است و صندوق‌ها را با دیلم و وسایلی دیگر شکسته‌اند و هر کدام از صندوق‌ها که پُر بوده را خالی کرده‌اند. همه صندوق‌ها آسیب نخورده، اما بخش عمده‌ای از صندوق‌ها آسیب دیده‌اند.  همچنین برخی از صندوق‌ها پُر بودند، اما نتوانستند آنها را خالی کنند. حدود 70 تا 80 صندوق امانات با وجود این که پُر بودند، اما سارقان نتوانستند آنها را خالی کنند، ولی موفق شدند 162 صندوق را تخلیه کنند.